AKUT EPİDİDİMİT
- Akut epididimit, epididimin <6 hafta süren inflamasyonunu ifade eder.
- Epididimo-orşit, vakaların %50'sinden fazlasında mevcut olan testislerin eş zamanlı inflamasyonunu ifade eder.
- Hastalık sıklıkla cinsel yolla bulaşan veya idrar yolu patojeninin retrograd yükselişi nedeniyle ortaya çıkar.
- Nedeni yaşa ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlara ilişkin risk faktörlerine göre değişir.
- 35 yaşın altındaki erkeklerde cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (CYBE) bunun nedenidir.
- 35 yaş üstü erkeklerde idrar yolu patojenleri nedendir.
- Prepubertal erkeklerde etiyoloji genellikle belirsizdir ancak yaklaşık %25 oranında ürogenital anomali ile ilişkili olabilir ve hastalık genellikle kendi kendini sınırlar.
- Anal ilişki uygulayan erkekler, hem cinsel yolla bulaşan hem de enterik patojenlerle enfeksiyon riski altındadır.
SEMPTOMLAR:
- akut, tek taraflı testis ağrısı ve şişkinlik
sistit, üretrit veya prostatit ile ilişkili idrar sıklığı ve dizüri gibi semptomların eşlik edebilir.
DEĞERLENDİRME
- Teşhis, aşağıdakileri içeren uyumlu fizik muayene bulgularına dayanarak klinik olarak yapılır:
- hassas, şişmiş veya sertleşmiş epididim (testislerin arka kısmında bulunur)
- Eritematöz skrotum ve/veya tipik olarak normal pozisyonda hassas, şişmiş testis
- Klinik olarak tanının belirsiz olduğu ve cerrahi bir acil durum olan testis torsiyonunun ekarte edilmesine yardımcı olmak i1çin hastalar için skrotal ultrasonu düşünün . Testis torsiyonundan şüpheleniliyorsa, ameliyatı geciktirmeyecekse doppler ultrasonu düşünün.
TEDAVİ
Yetişkinler için ampirik tedavi;
- Akut epididimite büyük ihtimalle cinsel yolla bulaşan klamidya veya bel soğukluğu neden oluyorsa (tipik olarak 35 yaş altı erkeklerde): seftriakson 500 mg intramüsküler olarak tek doz (≥ 150 kg olan kişiler için 1 g) ve doksisiklin 10 gün boyunca günde iki kez ağızdan 100 mg
- Akut epididimite büyük olasılıkla yalnızca enterik organizma neden oluyorsa (tipik olarak > 35 yaş erkekler), levofloksasin 10 gün boyunca günde bir kez ağızdan 500 mg.
- Asetaminofen veya nonsteroidal antiinflamatuar ilaçlar, skrotal elevasyon ve buz paketleri ağrının giderilmesi için uygun olabilir. Ergenlik öncesi erkek çocuklarda, epididimit genellikle kendi kendini sınırlar ve analjeziklerle komplikasyonsuz iyileşir ve eğer idrar yolu enfeksiyonu veya alt idrar yollarının konjenital anormalliği ile ilişkili değilse istirahat eder.
Dr. İrem DOĞAN