Akut üriner retansiyonun (AUR) gelişiminden çeşitli patofizyolojik mekanizmalar sorumlu olabilir. Birkaç mekanizma aynı anda ortaya çıkabilir. En yaygın mekanizmalar, çıkış obstrüksiyonu, nörolojik bozukluk veya verimsiz bir detrüsör kasıdır. Diğer nedenler arasında ilaçlar, enfeksiyon ve travma yer alır.
🟢 Çıkış obstrüksiyonu – Obstrüksiyon AUR'nin en yaygın nedenidir. İdrar akışı mekanik faktörler (üretral kanalın fiziksel daralması) ve/veya dinamik faktörler (üretra içinde ve çevresinde artan kas tonusu) tarafından engellenebilir.
🟢Erkeklerde obstrüksiyonun en sık nedeni iyi huylu prostat hiperplazisidir(BPH). Erkeklerde çıkış obstrüksiyonunun diğer nedenleri arasında kabızlık, prostat veya mesane kanseri, üretra darlığı, ürolitiyazis, fimozis veya paraphimosis yer alır .
🟢Kadınlarda obstrüksiyon genellikle pelvik organ prolapsusu (örneğin sistosel veya rektosel), pelvik kitleler veya daha az yaygın olarak üretral divertikül dahil anatomik distorsiyona ikincildir.
🟢Nörolojik bozukluk – AUR, detrusor kasının duyusal veya motor sinir beslemesinin kesilmesine sekonder olarak gelişebilir. Üriner sfinkter mekanizmasının tam olmayan gevşemesi (dissinerji) hem işeme basınçlarında hem de işeme sonrası rezidüel hacimlerde yükselmelere neden olabilir.
AUR, travma, enfarktüs veya demiyelinizasyon, epidural apse ve epidural metastaz, Guillain-Barré sendromu, diyabetik nöropati ve felçten kaynaklanan omurilik yaralanmalarında ortaya çıkabilir. AUR'ye tipik olarak sırt ağrısı ve/veya diğer nörolojik bozukluklar eşlik eder. Nörolojik bozukluğu olan hastalarda kronik üzerine akut idrar retansiyonu gelişebilir.
🟢Yetersiz detrusor kası – Yetersiz detrusor kası olan hastalarda, çökeltici bir olay akut şişkin mesane ile sonuçlandığında (örneğin, kalıcı bir kateter olmadan genel veya epidural analjezi sırasında sıvı yüklemesi ile) AUR oluşabilir. Bu genellikle başlangıçta obstrüktif üriner semptomları olan hastalarda görülür.
🟢İlaçlar – Çoklu ilaçlar idrar retansiyonunun bir nedeni olarak suçlanıyorsa; bunlar arasında en yaygın olanı antikolinerjik ve sempatomimetik ilaçlardır.
İlaçlar, çeşitli mekanizmalar yoluyla AUR'ye yol açar. Opioidler ve antikolinerjik ilaçlar alan hastalar azalmış mesane hissi nedeniyle AUR için daha yüksek risk altındadır. Antikolinerjik ilaçlar detrusor kontraktilitesini de azaltır. Sempatomimetik ajanlar içeren nazal dekonjestanlar, mesane boynu bölgesindeki düz kas tonusunu arttırır.
🟢Enfeksiyon – Enfeksiyonlar, tıkanıklığa neden olan inflamasyon ortamında AUR'ye yol açabilir. Örneğin, akut prostatitten kaynaklanan akut iltihaplı prostat bezi, özellikle zaten BPH'si olan erkeklerde AUR'ye neden olabilir. Benzer şekilde, bir idrar yolu enfeksiyonu üretrit ve üretra ödemine neden olarak AUR ile sonuçlanabilir.
Genital herpes hem lokal inflamasyondan hem de sakral sinir tutulumundan AUR'ye neden olabilir.
AUR ile ilişkilendirilen diğer enfeksiyonlar arasında suçiçeği zoster ve vulvovajinit yer alır.
🟢Travma – Pelvis, üretra veya penis travması olan hastalarda mekanik bozulma nedeniyle AUR gelişebilir.
🟢Diğer – AUR postoperatif veya postpartum dönemde de ortaya çıkabilir.