KARIN AĞRISI

 

Akut viral gastroenterit tanısı nasıl konulur ve tedavisi nasıl yapılır?

  ☈Klinik tanı ☄️Akut viral gastroenterit tanısı, bir haftadan kısa süren ve bulantı ile birlikte olabilen hızlı başlangıçlı bir diyare öyküsü (günde üç veya daha fazla kez veya günde en az 200 g dışkı) ile konur. Kusma, ateş veya karın ağrısı ve hafif, yaygın karın hassasiyeti karakteristik fizik muayene bulgusudur. ☈Laboratuvar testleri ☄️Akut viral gastroenterit tanısı için rutin laboratuvar ve dışkı çalışmaları gerekli değildir. Fekal lökositlerin, gizli kanın, laktoferrin veya pozitif dışkı kültürünün varlığı, inflamatuar, viral olmayan bir gastroenteriti gösterir. ☈Aşağıdaki durumlarda dışkı çalışmaları yapılmalıdır: ☄️Sürekli ateş ☄️Dehidratasyon ☄️Dışkıda kan veya irin veya diğer alarm semptom ve bulguları ile başvuran yetişkinler(Hacim azalması/dehidrasyon,kuru mukoza zarları (ağız kuruluğu),cilt turgorunun azalması,artan susuzluk,değişen zihinsel durum (kafa karışıklığı, uyuşukluk),baş dönmesi,baş ağrısı,taşikardi, çarpıntı,hipotansiyon, ortostaz,presenkop veya senkop,zayıflık, yorgunluk,azalmış idrar çıkışı, konsantre idrar (koyu sarı veya kehribar rengi),kanlı dışkı/rektal kanama,kilo kaybı,şiddetli karın ağrısı,uzun süreli semptomlar (bir haftadan fazla),yakın zamanda hastaneye yatış veya antibiyotikler,yaş ≥65 yıl,HIV ve diyabet gibi komorbiditeler (bağışıklığı baskılanmış durum),gebelik) ve akut gastroenteritin viral olmayan, inflamatuar bir etiyolojisinin klinik şüphesi olduğunda. Hacim azalması belirtilerinin yokluğunda, genellikle normal olan serum elektrolitlerini ölçmek gerekli değildir. Önemli miktarda hacim azalması varsa, hipokalemi veya böbrek fonksiyon bozukluğunu taramak için serum elektrolitleri ölçülmelidir. Tam kan sayımı, viral ve bakteriyel gastroenterit arasında güvenilir bir ayrım yapmaz. Beyaz kan hücresi sayısı yükselebilir veya yükselmeyebilir. Hacim azalması olan akut viral gastroenteritli hastalarda, tam kan sayımı hemokonsantrasyon belirtileri gösterebilir.  

TEDAVİ

  ☈Destekleyici önlemler Akut gastroenterit yönetiminin temel dayanağı olarak sıvı bakımı ve yenilenmesinin olduğu anlaşılmıştır. Akut viral gastroenterit tedavisi öncelikle destekleyici önlemlerden oluşmaktadır. ☈Sıvı desteği Hacim azalması belirtileri olmadan akut viral gastroenterit ile başvuran yetişkinler için, sporcu içecekleri ve et suları ile yeterli hacim korunabilir. Şeker içeriği yüksek alkolsüz içecekler ve meyve sularından kaçınılmalıdır. Hafif ila orta derecede hacim azalması ile başvuran yetişkinler için oral rehidrasyon solüsyonları , hidrasyon ile birlikte elektrolit dengesini korumada etkin olabilir. Oral rehidrasyon tuzları (ORS) solüsyonu temin edilebilir. Şiddetli hipovolemisi olan veya oral rehidrasyonu tolere edemeyen hastalar için intravenöz normal salin veya Ringer laktat tekrar verilmesi gerekir.Hastanın mental durumu veya abdominal ileusu bozulmuşsa oral rehidrasyon kullanılmamalıdır. ☈Diyet Akut viral gastroenteritli erişkinlerde herhangi bir kısıtlı diyete bağlı kalmak önerilmez. Hastalar tolere edildiği gibi yemeye teşvik edilmelidir. Yumuşak, düşük kalıntılı gıdalar diğerlerinden daha iyi tolere edilebilir. Dehidratasyon belirtisi olmayan akut viral gastroenteritli sağlıklı yetişkinler için, spor içecekleri, seyreltilmiş meyve suları ve tuzlu krakerler ve et suları veya çorbalar ile zenginleştirilmiş diğer aromalı alkolsüz içecekler hemen hemen her durumda sıvı ve tuz ihtiyaçlarını karşılayabilir. Nişastalar/tahıllar (patates, erişte, pirinç, buğday ve yulaf) önerilir. Ayrıca muz, yoğurt, çorba ve haşlanmış sebzeler de tüketilebilir. ☈Probiyotikler Probiyotikler, bağırsakla ilişkili bağışıklık sistemi ile etkileşim yoluyla veya diğer mikroorganizmalar üzerinde doğrudan etki yoluyla bağışıklık tepkisini modüle edebilir .Çoklu sistematik incelemeler, çalışmalar arasında heterojenlik olmasına rağmen, probiyotik kullanımı ile enfeksiyöz diyare süresinde orta derecede bir azalma olduğunu göstermiştir ☈Çinko İshal çinko eksikliğine neden olarak semptomların daha uzun sürmesine ve şiddetine neden olabilir Hafif ila orta derecede çinko eksikliğinin oldukça yaygın olduğu gelişmekte olan ülkelerde bu, akut gastroenteritten iyileşmeyi zorlaştırabilir. ☈Farmakoterapi Genel olarak viral gastroenterit, farmakolojik tedavi gerektirmeyen akut ve kendi kendini sınırlayan bir hastalıktır. Akut viral gastroenterit tedavisinin temel dayanağının yeterli sıvı takviyesi olduğunu bilmek gerekir.Viral gastroenterit için endike olduğunda, sıvı kayıplarını azaltmak için bir antimotilite ajanı eklenebilir; ancak bu ajanlar, sıvı bağırsakta birikebileceğinden kaybedilen sıvı miktarını maskeleyebilir. Belirtildiğinde, yeterli oral rehidrasyona izin vermek için bir antiemetik kullanılabilir. Antimotilite ajanları : Orta ila şiddetli kanlı olmayan diyare veya hacim azalması belirtileri veya semptomları olan akut viral gastroenteritli yetişkinler için spesifik semptomatik tedaviler uygulanabilir. Antiemetikler :Aşırı kusma nedeniyle oral rehidrasyonu tolere edemeyen hastalarda, proklorperazin ve ondansetron önerilir.Kusma kliniği mevcutsa ondandetron ve prokloroperazin, metoklopramid ,granisetron deksametazon ve dimenhidrinat gibi antiemetikler verilebilir. Antibiyotikler : Ampirik antibiyotik kullanımı önerilmemektedir. Eğer destekleyici tedavi 7 gün içinde düzelmezse semptomlar kötüleşirse diğer nedenler araştırılmalı ve tedavi edilmelidir.             Dr. Huriye ÇOBAN             KAYNAKÇA: