Alerjik Kontakt Dermatit

📌Alerjik kontakt dermatit, bir antijenin cilt yüzeyine uygulanmasıyla tetiklenen, T hücresi aracılı bir aşırı duyarlılık reaksiyonudur. 

📌Duyarlılaşma birkaç gün gerektirir. Duyarlılaşma meydana geldiğinde, her yeni antijenik tehdit 8-12 saat içinde bir inflamatuar reaksiyonu tetikleyebilir.

📌Akut alerjik kontakt dermatit eritematöz, yoğun kaşıntılı, ekzematöz bir dermatittir.

📌Akut vakalar ödemli ve vezikülobüllöz olabilir.

📌Kronik durum, uzun süredir devam eden egzamanın özelliklerine sahiptir: likenleşme, kabuklanma, çatlama ve pigment değişikliği.

📌Takılar, topikal maddeler, ayakkabılar, giysiler, kına ve dövme boyaları, bitkiler ve hatta klozet kapakları temas noktalarında dermatite neden olur.

📌Göz önünde bulundurulması gereken diğer potansiyel teşhisler arasında herpes simpleks virüsü, impetigo, selülit ve dermatofitozlar yer alır.

📌Bitki alerjeni urushiol'e bir yanıt olan Rhus dermatiti (zehirli sarmaşık, zehirli sumak, zehirli meşe), en yaygın alerjik kontakt dermatittir. Çoğunlukla vezikülobüllözdür ve bitki yapraklarının cilde sürttüğü yerlerdeki keseciklerin görülmesiyle ayırt edilebilir.

📌Bir bitkiye karşı duyarlılık diğerleriyle çapraz reaksiyonlara neden olur. Kendiliğinden iyileşme 1-3 hafta içinde meydana gelir; en sık görülen komplikasyon normal cilt florasına sahip sekonder bakteriyel enfeksiyondur.

📌Alerjik kontakt dermatit tanısı genellikle öyküye dayanır; ancak yama testi özellikle büyük çocuklarda yararlı olabilir. Soruna neden olan ajanın tanımlanması ve kaçınılması, alerjik kontakt dermatit tedavisinin temel dayanağıdır. Akut döküntü için birinci basamak tedavi, 2-3 hafta süreyle orta etkili topikal kortikosteroid merhemin yanı sıra, duyarlaştırıcı olmayan ve kokusuz yumuşatıcılar/nemlendiriciler, ıslak pansumanlar ve uykuyu sağlamak için sedatif antihistaminiklerle semptom yönetimidir.

📌Cildin >%10'u tutulduğunda sistemik kortikosteroidler kullanılır (7-10 gün süreyle 0,5-1,0 mg/kg prednizon, ardından 7-10 gün azaltılarak). Daha kronik alerjik kontakt dermatit, düşük ila orta etkili topikal kortikosteroidlerle tedavi edilir.    

Dr. Cansu ÖCAL     KAYNAKÇA: Eczematous Disorders,Nicole R. Bender and Yvonne E. Chiu, Nelson Textbook of Pediatrics, Chapter 674, 3491-3496.e1