Amaurosis Fugax   

Tanım
Amaurosis fugax, geçici retina iskemisinin neden olduğu geçici monoküler görme kaybıdır.    
Fiziksel Bulgular ve Klinik Sunum
  Başlangıç ​​ani olur, genellikle saniyeler ila dakikalar sürer ve sıklıkla gölge veya perde gibi gözün ön kısmına (genellikle aşağıya doğru) çekilen skotomlar eşlik eder.   Görme kaybı tam, hemianopik veya quadrantik olabilir.   Akut evre: Retinal arterde kolesterol embolisi (Hollenhorst plağı) görülebilir.      
Etiyoloji
Genellikle iç karotid arterden veya kalpten emboli   En sık atriyal fibrilasyona bağlı kardiyak emboli   Karotis arter embolisi, CT anjiyografi, MR anjiyografi veya karotis ultrasonu gibi karotis görüntülemelerinde karotis stenozu olarak belirgin olacaktır.   Retinal arterlerin iltihaplanmasına neden olan dev hücreli arterit   Oftalmik arterin vasküler bölgesinde iskemiye neden olan orak hücre hastalığı gibi hiperviskozite sendromları   Hiper koagulabl durumlar   Geri dönüşümlü serebral vazokonstriksiyon sendromu.      
Laboratuvar testleri
  Eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) ve C-reaktif protein (CRP) ile tam kan sayımı   Lipid profili de dahil olmak üzere serum kimyaları   Kardiyak enzimler ve EKG   Hiper pıhtılaşma testi genç yaş ve geçmişe bağlı olarak isteğe bağlıdır      
Görüntüleme çalışmaları
  Şah damarı ve kafa içi damar sistemini incelemek için baş ve boyun BT veya MR anjiyografisi tercih edildi. MR veya BT anjiyografiye kontrendikasyon varsa karotis ultrasonu   Özellikle fokal nörolojik bozukluklarla ortaya çıkan enfarktları aramak için difüzyon ağırlıklı görüntüleme ile beynin MR'ı   Transtorasik ekokardiyografi, kalp hastalığı kanıtı olan hastalarda ve geçici nörolojik defisit için belirgin bir kaynağı olmayan hastalarda emboli kaynaklarını taramak için endikedir. Transözofageal ekokardiyografi, embolinin kardiyak kaynaklarını (ventriküler mural trombüs, atriyal apendiks, patent foramen ovale, aortik ark) tespit etmede daha duyarlıdır.   Etiyolojinin karotis stenozu veya dev hücreli arterit olmadığı durumlarda atriyal fibrilasyon için genişletilmiş izleme    

Arteriyel çatallanmada yerleşmiş bir kolesterol emboli.

Tedavi
Farmakolojik Olmayan Tedavi
  Diyet (doymuş yağ asitlerini ve yüksek kolesterollü yiyecekleri azaltın)   Egzersiz yapmak   Tütün kullanımının bırakılması    
Farmakolojik Tedavi
  Acil olarak değerlendirin   Aspirin   DHA (Dev Hücreli Arterit) şüphesi varsa, prednizon başlatın ve 48 saat içinde temporal arter biyopsisine başvurun    
Kronik dönemde Tedavi
  Stenoz >%50 ise karotis endarterektomisi ile riskleri azaltın. Yüksek riskli cerrahi adaylarına karotis stentleme yapılabilir.   Hipertansiyon, hiperlipidemi (statin tedavisi), diyabet, sigarayı bırakma vb. gibi vasküler risk faktörlerini yönetin.   Arteriyel ateroskleroz ve karotis sonrası müdahaleye bağlı antitrombosit tedavi; etiyoloji atriyal fibrilasyon ise antikoagülasyon.       Fundoskopide retina arterlerindeki kolesterol embolileri tanıyı doğrular.   Geçici görme kaybının birçok başka nedeninin olduğunu kabul edin.   Diğer geçici iskemik ataklar gibi acil değerlendirmeye başvurun.                        

  Dr. Mustafa YENİHAL              

  KAYNAKÇA: da Cruz Escaleira A.L.R., et al.: Four common diseases causing sudden blindness or death in the eye emergency department. Postgrad Med J 2021; 97: pp. 256-263.  Stein JH [ed]: Internal medicine, ed 5, St Louis, 1998, Mosby  Amaurosis Fugax Kass, Joseph S., MD, JD, FAAN