Prostaglandin E2'nin (PGE2) sentezi, yapısal olarak eksprese edilen enzim siklooksijenazına bağlıdır. Siklooksijenaz için substrat, hücre zarından salınan araşidonik asittir ve bu salınım, PGE2 sentezinde hız sınırlayıcı adımdır. Siklooksijenaz inhibitörleri (COX-1 veya COX-2) güçlü ateş düşürücülerdir. Çeşitli ilaçların ateş düşürücü gücü ile beyin siklooksijenazını inhibe etme yetenekleri arasında doğrudan bir ilişki vardır.
- Asetaminofen , periferik dokuda zayıf bir siklooksijenaz inhibitörüdür ve kayda değer bir antiinflamatuar aktivite göstermez; ancak asetaminofen beyinde p450 sitokrom sistemi tarafından oksitlenir ve oksitlenmiş formu siklooksijenaz aktivitesini inhibe eder. İnsanlarda ateşi düşürmede oral aspirin ve asetaminofen arasında fark yoktur.
- Naproksen veya ibuprofen gibi nonsteroid antiinflamatuar ajanlar (NSAID'ler) de mükemmel ateş düşürücülerdir ve bu amaçla kullanılabilirler. Aspirin veya NSAID'lerin artritte kronik kullanımının normal çekirdek vücut sıcaklığını düşürmediği gözlemlerine dayalı olarak normal termoregülasyonda PGE2'nin rolü yok gibi görünmektedir.
- Kortikosteroidler ayrıca iki düzeyde etki gösteren etkili ateş düşürücülerdir: 🫀Siklooksijenaz inhibitörlerine benzer şekilde, kortikosteroidler, zardan araşidonik asidi serbest bırakmak için gerekli olan fosfolipaz A2'nin aktivitesini inhibe ederek PGE2 sentezini azaltır. 🫀Kortikosteroidler, pirojenik sitokinler için mRNA'nın transkripsiyonunu bloke eder.
- Vazokonstriksiyona müdahale eden ilaçlar (örneğin fenotiyazinler), kas kasılmalarını bloke eden ilaçlar gibi ateş düşürücü olarak da işlev görebilir. Bununla birlikte, hipotalamik kontrolden bağımsız olarak çekirdek sıcaklığını da azaltabildikleri için bunlar gerçek ateş düşürücü değildir.
Dr Yağmur Ecem Bayram