ATEŞLİ SİLAH YARALANMASI
En sık ölüm nedenleri masif kanama, hipoksi, pnömotoraks.
İLK MÜDAHELE
- A (Airway): Hava yolu açıklığını sağla.
- B (Breathing): Ventilasyon ve oksijenizasyonu koru.
- C (Circulation): Organ perfüzyonunu koru, gerekirse FAST (Focused assessment with sonography in trauma) ile kanama konrolü.
- D (Disability): GKS değerini hesapla.
- E (Exposure): Hastanın kıyafetlerini çıkararak, tüm vücudu ek bulgular açısından değerlendir.
Boyun yaralanmasında platisma intakt ise büyük ihtimalle yüzeyel hasar
Yetişkinde sıvı replasmanı ilk bir saatte 2 L veya 1 ml kan kaybı için 3 ml izotonik kristaloid solüsyon, çocuklarda ise 20 ml/kg Ringer laktat olarak hesaplanır. Kan kaybı belirgin olarak devam edenlere sıvı tedavisiyle beraber kan verilmelidir.
ANAMNEZ
- - Mümkünse hastadan, ardından görgü tanığından ve paramediklerden anamnez alınmalı.
- - Olay yeri vitalleri sorgulanmalı.
- - Kaç el ateş sesi duyulduğu sorulmalı.
- - Olay yerinde kan kaybı olup olmadığı, varsa miktarı sorgulanmalı.
- - Saldırı sırasında hastanın pozisyonu sorulmalı.
- - Ne tür bir silah ile hangi mesafeden yaralandığı sorulmalı.
Abdominal bölgede yaralanması olan 100 hemodinamik olarak stabil hastayı içeren bir prospektif çalışmada, araştırmacılar, intra-abdominal hasarı değerlendirmek için tek başına IV kontrastlı abdominal BT’nin %90,5'lik bir sensivite ve %96'lık bir spesifite sağladığını tespit etmişlerdir.
LAPAROTOMİ ENDİKASYONLARI
- - Peritonit düşündüren bulgular.
- - Hemodinamik instabilite.
- - Abdominal yapıların vücut dışına çıkması.
- - Hematemez veya rektumda masif kan.
Kurşun vücut içerisinde yön değiştirebilir. Özellikle tabanca mermileri kemiğe çarptığı zaman parçalanan kemik doku hasarı yapabilir.
ENTÜBASYON ENDİKASYONLARI
- - GKS < 8
- - Kardiyak arrest
- - Solunum yetmezliği
- - Maksilla/Mandibula unstabil fraktür
- - Büyük yelken göğüs segmenti
LABORATUVAR
- - Tam kan sayımı
- - Koagülasyon parametreleri
- - Kan gazı
Kaynakça: