BAĞIRSAK TIKANIKLIĞI VE İLEUS
Lümen içi içeriğin normal akışı kesildiğinde meydana gelir. İnce bağırsak, mekanik bağırsak tıkanıklığı vakalarının yaklaşık yüzde 80'inde rol oynar. İnce bağırsak tıkanıklığı fonksiyonel (disfonksiyonel peristalsis nedeniyle; ileus olarak da bilinir) veya mekanik olabilir.  
SEMPTOMLAR  

Mide bulantısı ve kusma, hastalar oral alımı tolere edememeye başlar  Karın ağrısı; sıklıkla periumbilikal ve her dört veya beş dakikada bir ortaya çıkan ağrı paroksismal kramp tarzında olarak tanımlanır  Kramptan daha fokal ve sürekli ağrıya doğru ilerleme, komplikasyonlara (iskemi, bağırsak nekrozu) bağlı periton irritasyonunu gösterebilir.  Obstipasyon ;gaz gayta çıkışının olmaması  
FİZİK MUAYENE

Dehidratasyona bağlı hastalada mukozalar kuru ortostatik hipotansiyon taşikardi azalmış idrar çıkışı görülür.  Ateş, enfeksiyon (örneğin apse) veya diğer tıkanma komplikasyonları (bağırsak iskemisi, nekroz) ile ilişkili olabilir  Karın muayenesinde batın distandü görünümdedir. (en sık bulgu)  Oskültasyonda akut tıkanıklıkta çınlama sesi duyulur bağırsak genişledikçe hipoaaktif hale gelir.  Perküsyonda distansiyona bağlı timpan ses duyulur perküsyonla hassasiyet periton irritasyonun gösterir.  Palpasyonla ele gelen kitle, fıtık apse, tümör, volvulusu işaret edebilir.  Rektal tuşede tıkanıklığın nedeni olarak taşlaşmış gayta yada kitle saptanabilir.
LABARATUVAR ÇALIŞMALARI

Tam kan sayımı, lökositoz komplikasyonların göstergesi olabilir  Karaciğer böbrek fonksiyonları, serum elektrolitlerini çalışın dehidrtasyonun ve metabolik bozuklukların ciddiyetini teshiş edin.  Arteriyal kan gazında kusmaya bağlı metabolik alkaloz görülebilir.  Ancak bağırsak iskemik hale gelirse veya hipovolemi diğer organlarda hipoperfüzyona neden olacak kadar şiddetli ise metabolik (laktik) asidoz da ortaya çıkabilir,   
TANI DEĞERLENDİRMESİ   

Ayakta Direk karın filminde hava sıvı seviyeleri görülür. Dik pozisyonda çekilemiyorsa lateral dekübit pozisyonundahava sıvı seviyeleri görülebilir.  Akciğer grafisinde diyafram altı hava perforasyona işaret eder.  IV kontrastlı abdomen tomografisinde perforasyonu iskemi nekrozu teşhiş edilmeli yada dışlanmalıdır, mevcutsa acil cerrahi gerektirir.  BT, tıkanıklığın yerini ciddiyetini perforasyonu saptamada düz radyografiden daha duyarlıdır.  Adinamik (paralitik) ileus:  Paralitik ileus, abdominal operasyonlardan sonra bir dereceye kadar ortaya çıkar  Ayrıca peritonit, travma, bağırsak iskemisi ve ilaçlardan da (örn. Opiatlar, antikolinerjikler) kaynaklanabilir.  Elektrolit bozuklukları, özellikle hipokalemi ile şiddetlenir. Bağırsak şiştikçe, hasta mekanik tıkanma ile aynı semptomların çoğunu yaşar Radyolojik incelemede kolon ve rektumda hava vardır ve abdominal bilgisayarlı tomografi (BT) veya ince bağırsak serilerinde gösterilebilir mekanik obstrüksiyon yoktur.


Dr. Huzeyfe KARAKAYA