Bel ağrısı ile gelen hastanın anamnezinde ayırıcı tanı için neleri sorgularsın?
Bel Ağrısı. 'Belinizde bir ağrı var mı?" sorusuyla başlasınız iyi olur, çünkü 30-50 yaş arası yetişkinlerin üçte ikisinde hayatlarının bir bölümünde en az bir kere bel ağrısı olmuştur. Bel ağrısı muayene başvurularının ikinci en sık nedenidir. Açık uçlu sorular sorarak, ağrının lokalizasyonunu, nereye yayıldığını veya travma olup olamadığını öğrenip sorunu resmetmeye çalışın.
ANAMNEZ Ağrı orta hatta mi, omurga üzerinde mi veya orta hatta değil mi belirleyin. Kalçaya ya da alt ekstremiteye yayılıyor mu? Hissizlik veya parestezi eşlik ediyor mu? Ya da mesane ya da bağırsak disfonksiyonu var mı?
Altta yatan ciddi sistemik hastalıklar için uyarıcı anahtar işaretler veya kırmızı bayraklar çıkarın:
- 50 yaşın üstünde olmak,
- Kanser hikayesi,
- Açıklanamayan kilo kaybı,
- 1 aydan uzun süren ağrı veya tedaviye cevap vermeyen ağrı,
- Gece veya dinlenme esnasındaki ağrı,
- İntravenöz ilaç kullanma hikayesi,
- Enfeksiyon varlığı. Hastaların yüzde 85'inde idyopatik bel ağrısı (bu terim "incinme" veya "zorlanma" terimlerinin yerine tercih edilir) vardır, çoğunlukla muskulaligamentőz yapıların yaralanmalarından ve yaşa bağlı intervertebral disk ve faset eklem dejeneresyonlarından kaynaklanır.
ANORMALLİKLERE AİT ÖRNEKLER
- Orta hat sırt ağrıları, muskuloligamentöz yapı yaralanmaları, disk herniasyonları, omurga kollapsı, omurilik metastazı ve ender olarak epidural abselerden kaynaklanır.
- Orta hatta olmayan ağrılarda kas zedelenmeleri, sakroiliit, trokanterik bursit, siyatik ağrısı ve kalça artriti ile pyelonefrit ve taş gibi böbrek hastalıklarını düşünün.
- Siyatik ağrısı, L1 sinirinin dağılım trasesi olan gluteal ve posterior bacak bölgesindeki radiküler, öksürük ve Valsalva ile artan ağrıdır.
- Dinlenmekle ve/veya omurganın öne eğilmesi ile azalan bacak ağrıları spinal stenoz kaynaklıdır.
- Mesane ya da bağırsak disfonksiyonu (çoğunlukla üriner retansiyon veya taşma inkontinansı şeklinde olur) varsa S2-4 orta hattaki bir diskin veya tümörün neden olabileceği kauda equina sendromu dikkate alınmalı, özellikle eyer şeklinde anestezi veya perineal hissizlik varsa.
- İdrar gayta inkontinansı ve eyer tarzı anestezi-Cauda equina sendromu
- Immunsupresyon,iv ilaç kullanımı,açıklanamayan ateş-Enfeksiyon
- Kronik steroid kullanımı-Kırık yada enfeksiyon
- Osteoporoz,şiddetli travma-Kırık
- 50 yaş üstü orta travma-Neoplazm yada kırık
- Kanser öyküsü,açıklanamayan kilo kaybı-Neoplazm
Dr.Bahadır Verim