BiPOLAR BOZUKLUK
Manik dönemler ruh hali, enerji, aktivite, davranış, uyku ve bilişte klinik olarak önemli değişiklikleri içerir . Maninin semptom profilinin aynı hastada birden fazla epizod arası nda tutarlı olup olmadığı bilinmemektedir.
Anormal derecede yükselmiş, irritabl ve kararsız ruh hali, maniyi teşhis etmek için gerekli olan temel bir semptomdur. Klasik mani, disinhibisyon (örneğin, cafcaflı giysiler giymek veya toplum içinde soyunmak), sosyal sınırlara aldırmama, yayılmacılık ve amansız bir uyarım ve sosyal aktivite arayışının eşlik edebileceği alışılmadık derecede iyi, öforik veya yüksek bir ruh hali ile işaretlenir.
Yükselen ruh hali, başlangıçta başkalarını meşgul eden bulaşıcı bir niteliğe sahip olabilir; bununla birlikte, hastalar başkalarının ihtiyaçlarına karşı duyarsızlıklarından dolayı sıklıkla saldırgan olurlar.
Maninin diğer bir temel tanı semptomu, sürekli artan enerji ve aktivitedir Örnekler arasında yeni ve aptalca iş girişimlerine girişmek, uygun olmayan harcama çılgınlıkları, cinsel sadakatsizlik veya yabancılarla cinsel ilişkiye girmek ve dikkatsizce araba kullanmak sayılabilir.
Manik hastalar genellikle abartılı bir refah ve kendine güven duygusuna sahiptir, bu da psikotik orantıların büyüklüğüne kadar gidebilir.
Ek olarak, mani tipik olarak uyku ihtiyacının azalmasıyla kendini gösterir; bu, yorgun hissetmesine rağmen uyuyamama durumunu içeren uykusuzluktan ayırt edilir
Bipolar bozukluğun alt tipleri bipolar I ve bipolar II'yi içerir. Bipolar I bozukluğu olan hastalar manik dönemler yaşarlar ve neredeyse her zaman hipomanik ve majör depresif dönemler yaşarlar. Bipolar II bozukluk, en az bir hipomanik dönem, en az bir majör depresif dönem ve manik dönemlerin olmaması ile kendini gösterir. Bipolar bozukluğun klinik özellikleri ve tanısı hakkında ek bilgiler ayrıca tartışılmaktadır.
Manik ve hipomanik epizodlar arasındaki klinik farklılıklara rağmen örneğin, (hipomani maniden daha az şiddetlidir), aynı ilaçlarla tedavi edilirler.
Birinci basamak monoterapi — Manik ve hipomanik ataklar arasındaki klinik farklılıklara rağmen aynı ilaçlarla tedavi edilirler
Hipomanik veya hafif ila orta derecede manik atakları olan hastalar için , etkinlik ve tolere edilebilirliğe dayalı olarak risperidon veya olanzapin ile monoterapi öneriyoruz. Ancak makul alternatifler arasında aripiprazol , asenapin , karbamazepin , kariprazin , haloperidol , lityum , paliperidon . Risperidon, olanzapin veya diğer ilaçların kullanımı çoklu tedavi kılavuzlarıyla uyumludur.
Ek olarak, ağ meta-analizi, ilaçların dolaylı karşılaştırmalarını ve ayrıca ilaçlar arasındaki doğrudan karşılaştırmaları analiz ederek ilaçları etkinliğe göre sıralamıştır. En etkili ilaçtan başlayarak, etkinlik sıralaması şöyleydi:
● Risperidon
● Haloperidol
● Olanzapin
● Kariprazin ●
Lityum Ağ meta-analizi ayrıca ilaçları, yan etkiler ve etkinlik eksikliği dahil olmak üzere herhangi bir nedenle tedavinin kesilme sıklığına göre sıraladı . En düşük bırakma oranına sahip ilaçtan başlayarak, sıralama şu şekildeydi:
● Olanzapin
● Risperidon
● Paliperidon
● Ketiapin
●valproat
İLAÇ SEÇİMİ ●Böbrek yetmezliği olan hastalar lityumdan kaçınmalıdır
●Karaciğer hastalığı olan hastalar valproattan kaçınmalıdır
●Ekstrapiramidal yan etkilere olan ilaçlar ise aripiprazol ve risperidondur.
●Obezite hastaları olanzapin , ketiapin ve risperidondan kaçınmalıdır.
Ayrıca, doğurganlık çağındaki kadınlar genellikle valproattan kaçınmalıdır .
Haloperidol , hareket bozukluklarına neden olabileceği ve bipolar majör depresyon riskini artırabileceği için genellikle idame tedavisinde kullanılmaz Olanzapin hem saf mani hem de karışık özelliklere sahip mani için etkili olsa da olanzapin kilo alımı ve diabetes mellitus ile ilgili endişeler nedeniyle idame tedavisi için birinci basamak ilaç değildir.Valproat , çoğu gebelik planlanmamış olduğundan ve ilaç genellikle teratojenik olarak kabul edildiğinden, çocuk doğurma potansiyeli olan kadınlarda kullanılmamalıdır .Hedef doza ulaştıktan sonraki iki hafta içinde bir monoterapi denemesi ile tedaviye yanıt vermeyen veya ilacı tolere edemeyen hipomani veya hafif ila orta derecede mani olan hastalar için, aynı anda bir hafta boyunca başarısız olan ilacın azaltılmasını ve kesilmesini öneririz. başka bir monoterapi başlatılır.