BURUNDAKİ YABANCI CİSMİN ÇIKARILMASI 

• Burundaki yabancı cisimlerin çıkarılması için çeşitli teknikler mevcuttur. Bunlar emme, hava basıncı, kulak küretleri, kavisli kancalar, timsah forsepsi, süngü forsepsi, balon kateterleri, irigasyon ve yapıştırıcıyı içerir. Seçim, yabancı cismin şekli, yapısı ve derinliğinin yanı sıra hastanın yaşı ve kooperasyonuna bağlı olacaktır.
• İşbirliği yapmayan bir hastada çıkarma tekniklerini denemeden önce sedasyon kullanmayı düşünün. Fakat sedasyon kullanıldığında yabancı cismin aspirasyon riskinin daha yüksek olduğu unutulmamalı.
• Nazal spekulum ve parlak ışıkla ilk incelemeden sonra akıntı varsa emdirilmeli ve vazokonstriktif ve anestezik ilacı atomize ederek veya ilaca batırılmış küçük bir pamuklu bez yerleştirerek aşılanmalıdır. %0,25 fenilefrin veya %0,05 oksimetazolin (Afrin) gibi ilaçlarla vazokonstriksiyon sağlanabilir. Tetrakain ve lidokain en sık topikal anestezi sağlamak için kullanılır ve vazokonstriktör ajanla kombine edilebilir.
• Vazokonstriksiyondan sonra bazı yabancı cisimler, işbirliği yapan bir hasta tarafından burundan dışarı üflenebilir veya Frazier ucu emme kullanılarak emilebilir.
• Emir üzerine burnunu sümkürmeyen bebeklerde ve çocuklarda, ebeveyn karşı burun deliğini kapalı tutarak çocuğun ağzına keskin bir hava üfleyebilir.
• Ağzın üzerine, burnu ve torba valf cihazını hariç tutan, sıkı oturan bir Ambu maskesi, yabancı cismi burundan dışarı çıkarmak için gereken pozitif basıncı üretmenin alternatif bir yoludur.
• Timsah forsepsi kumaş, pamuk veya kağıt yabancı cisimleri çıkarmak için kullanılabilir. Çakıl taşları, fasulye ve diğer sert yabancı cisimler en kolay şekilde süngü forseps kullanılarak yakalanır.
• Eğer bir cisim yakalanamıyorsa kulak küreti veya dik açılı kulak kancası kullanılarak arkasına geçilerek burundan dışarı doğru yuvarlanabilir. Aleti yabancı cismi geçecek şekilde kaydırdıktan sonra, yabancı cismi yakalayana kadar çevirmek ve ardından öne doğru çekmek gerekir.
• Düğme piller sıvılaşma nekrozu yoluyla ciddi yerel hasara neden olabilir ve hızlı bir şekilde çıkarılmalıdır.
• Nazal septum boyunca birbirine yapışan küpe mıknatıslarının da septal perforasyona yol açan basınç nekrozu riski nedeniyle mümkün olan en kısa sürede çıkarılması gerekir.
• Yabancı cismin çıkarılması sırasında sıklıkla meydana gelen kanama , genellikle işlemden önce kullanılan topikal solüsyona batırılmış pamuklu bir bezin yeniden yerleştirilmesiyle veya kısa süreli doğrudan basınçla durdurulabilir.
• Yabancı cisim çıkarıldıktan sonra burun boşluğunu tekrar inceleyin ve ek nesneler olup olmadığını kontrol edilmeli. Her zaman diğer burun deliğine bakılmalıdır.
• Bir yabancı cismin yeri belirlenemiyor ancak bundan şüpheleniliyorsa veya görünür bir yabancı cismi çıkarma girişimleri başarısız olursa, bir kulak burun boğaz konsültasyonu gereklidir.      

Dr. Eda ÖZ