🌫Duman inhalasyon yaralanmalarında üç temel mekanizma termal hasar, boğulma ve pulmoner irritasyondur. 

Yanma sırasında üretilen kurum, hava yollarını mekanik olarak tıkayabilir ve tahriş edebilir, bu da refleks bronkokonstrüksiyona neden olabilir. 

Yanan malzemelerden karbon monoksit (CO) ve hidrojen siyanür (CN) başta olmak üzere zararlı gazlar salınır. Bu tür durumlarda üst solunum yolunda termal yaralanma, kurum nedeniyle hava yollarında tahriş veya kimyasal yaralanma, asfiksi ve CO, CN gibi diğer gazlardan kaynaklanan toksisite dahil olmak üzere çeşitli mekanizmalar yoluyla yaralanma meydana gelebilir.

🫥KANDAKİ CO SEVİYELERİ VE BUNA KARŞILIK GELEN KLİNİK BELİRTİLER

%0-10= Genellikle semptom yok

%10-20= Hafif baş ağrısı, atipik dispne

%20-30= Zonklayıcı baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu

%30-40= Şiddetli baş ağrısı, düşünme bozukluğu

%40-50= Konfüzyon, letarji, senkop

%50-60= Solunum yetmezliği ve nöbetler

%70 ve üstü= Koma, ölüm

Tanısal amaçlı; pulse oksimetre ve CO düzeyleri, arteriyel kan gazı, karboksihemoglobin seviyesi, laktat, CBC, akciğer radyografisi ve bilgisayarlı tomografi (önemli maruziyet veya pulmoner semptomu olan hastalarda), EKG, seri kardiyak enzimler (göğüs ağrısı olan hastaralarda) , solunum fonksiyon testi, direkt laringoskopi ve fiberoptik bronkoskopi istenebilir.  

TEDAVİ Temel ilkelerden biri solunumu desteklemektir. Erken müdahale ile %100 oksijen verilmesi, toksik ajanlara yönelik antidotların uygulanması, gereklilik halinde mekanik ventilasyon desteği ve medikal tedaviler uygulanması gerekebilir.

Hiperbarik Oksijen Tedavisi Endikasyonları

• -2 mmol/L’den düşük baz açığı

• CO seviyesi > %25 (veya fetal hemoglobin CO’yu daha sıkı bağladığı için gebelikte >%15)

• Serebellar disfonksiyon belirtileri

• Kardiyovasküler disfonksiyon

• Pulmoner ödem

• İleri yaş

• Metabolik Asidoz

    Dr. İpek Porsuk  

  KAYNAKÇA: smoke inhalation injury*. Critical Care Medicine /duman-inhalasyon-yaralanmalari