DERiN VEN TROMBOZUBu bölümde Alt Ekstremitede Derin Ven Trombozu şüphesi olan gebe olmayan yetişkinin klinik sunumu ve tanısı yapılacaktırAlt ekstremite derin ven trombozu ve pulmoner emboli ,venöz tromboembolizmin iki belirtisidir. Tedavi edilmemiş alt ekstremite DVT'si ile ilişkili riskler pulmoner emboli ve antikoagülasyon riski majör veya yaşamı tehdit eden kanama göz önüne alındığında, DVT'nin doğru teşhisi esastır. KLİNİK SUNUM Alt ekstremite DVT'nin özellikleri spesifik değildir ve birçok hasta asemptomatiktir.Öykü Bacakta şişlik, ağrı, sıcaklık ve eritem ile başvuran hastalarda DVT'den şüphelenilmelidir. Semptomlar genellikle tek taraflıdır ancak iki taraflı da olabilir.DVT için tüm hastalarda aranması gereken ortak risk faktörleri şunlardırİmmobilizasyon veya (uzun süreli) hastaneye yatış öyküsü Son ameliyat veya travma (tipik olarak ameliyat veya travmadan sonraki 12 hafta içinde) Obezite Önceki venöz tromboembolizm (VTE) Malignite veya maligniteyi düşündüren yapısal semptomlar Oral kontraseptif kullanımı veya hormon replasman tedavisi Hamilelik veya doğum sonrası durum Hemipleji veya hareketsizlik ile inme >65 yaş VTE'nin aile öyküsü Kalp yetmezliği Enflamatuar barsak hastalığı Daha az yaygın risk faktörleri arasında kollajen-vasküler ve miyeloproliferatif bozukluklar, nefrotik sendrom ve heparin kaynaklı trombositopeni bulunur. Sol taraflı DVT, May-Thurner sendromunun varlığını gösterebilir.
Fizik muayene DVT'den şüphelenilen hastalarda aşağıdakileri aramak için bacaklar, karın ve pelvisin fizik muayenesi yapılmalıdır:Genişlemiş yüzeysel damarlar Baldır veya uyluk çaplarında farklılık olan tek taraflı ödem veya şişlik Tek taraflı sıcaklık, hassasiyet, eritem İlgili ana damarlar boyunca ağrı ve hassasiyet Lokal (örneğin kasık kitlesi) veya genel malignite belirtileri Homans belirtisi (ayağın pasif dorsifleksiyonunda baldır ağrısı) DVT varlığı için güvenilir değildir. DVT için altta yatan risk faktörleri ve PE kanıtları (örn. dispne, plöritik göğüs ağrısı) için bir değerlendirme yapılmalıdırLaboratuvar Rutin laboratuvar testleri (örneğin, tam kan sayımı, biyokimya, karaciğer fonksiyon testleri, pıhtılaşma testleri) tanısal olarak yararlı değildir, ancak altta yatan nedene ilişkin ipuçları sağlayabilir ve DVT doğrulanırsa tedavi kararlarını etkileyebilir.Ön test olasığılının klinik değerlendirilmesinde Gestalt tahminleri, Wells veya modifiye Wells skoru gibi tahmin kuralları kullanılabilir.Birkaç PTP skorlama sistemi mevcut olsa da, Wells skoru en iyi çalışılanıdır DVT için Wells SkoruAlt ekstremitenin felç, parezi veya yakın zamanda ortopedik alçısı (1 puan) Son zamanlarda üç günden fazla yatalak veya son dört hafta içinde büyük cerrahi (1 puan) Derin damar sisteminde lokalize hassasiyet (1 puan) Tüm bacağın şişmesi (1 puan) Diğer bacaktan 3 cm daha büyük, tibial tüberositenin 10 cm altında ölçülen baldır şişmesi (1 puan) Semptomatik bacakta daha fazla çukur ödemi (1 puan) Teminat varisli olmayan yüzeysel damarlar (1 puan) Aktif kanser veya altı ay içinde tedavi edilen kanser (1 puan) DVT'den daha olası alternatif tanı (örneğin, Baker kisti, selülit, kas hasarı, postflebit sendromu, inguinal lenfadenopati, eksternal venöz kompresyon) (eksi 2 puan)
Bireysel bir hastadaki toplam puan, aşağıdaki DVT riskini gösterir0 veya daha az puan – Düşük olasılık 1 ila 2 puan – Orta olasılık 3 ila 8 puan – Yüksek olasılık
Modifiye Wells Skoru Modifiye Wells skoru orijinal Wells skorunun tüm bileşenlerini içerir ve daha önce belgelenmiş DVT geçmişi olanlara bir ek puan verilirTANI Doppler ile kompresyon ultrasonografisi (CUS), DVT şüphesi olan hastalarda ilk tercih edilen tanısal testlerdir. D-dimer dışlama testidir. D-dimer — Çapraz bağlı fibrinin bozunma ürünü olan D-dimer, akut DVT'si olan hemen hemen tüm hastalarda yükselir. Bununla birlikte, diğer birçok durumda (örneğin, malignite, sepsis, yakın zamanda geçirilmiş cerrahi veya travma, gebelik, böbrek yetmezliği) yüksek düzeyler bulunduğundan spesifik değildir Ampirik Antikoagülasyon Tanı testi yapılırken ampirik olarak antikoagülan kararı, DVT için klinik şüpheye ve tanısal testin ne kadar kısa sürede tamamlanabileceğine bağlıdır.ALTERNATİF GÖRÜNTÜLEMEBilgisayarlı tomografi
🖌Manyetik rezonans görüntüleme
🖌Yükselen kontrast venografi İntravasküler ultrasonografi
AYIRICI TANIBaldır kası çekmesi veya yırtılması Selülit Yüzeysel tromboflebit Venöz kapak yetmezliği Lenfödem Popliteal (Fırıncı) kist Dizin inflamatuar patolojisi İlaca bağlı ödem veya kalp yetmezliği
Dr. Şeref BÜYÜKAY
Kaynakça: