TANIM: Hiperglisemi, ketonemi ve asidoz ile karakterize klinik bir tablodur. Karakteristik olarak tip 1 DM hastalarında görülür. Nadiren tip 2 DM hastalarında da görülebilir. Genç (<65 yaş) hastalarda daha sık görülür.
KLİNİK: Genelde 24 saatlik bir süre içinde hızla gelişir.
-Bulantı , kusma , karın ağrısı
-Halsizlik , yorgunluk
-Şuur bulanıklığı , letarji , koma
-Ağızda keton kokusu
FİZİK MUAYENE :
-Dehidratasyon bulguları
-Kussmaul solunumu
-Poliüri
-Taşikardi, hipotansiyon
LABORATUVAR BULGULARI: Yüksek anyon açıklı metabolik asidoz vardır. Hiperglisemi ( serum glukoz konsantrasyonu 350-500 mg/dL) Öglisemik DKA özellikle oral alımı yetersiz olan hastalarda, gebelerde, acil servise gelmeden önce insülin alan hastalarda ve SGLT-2 inhibitörleri kullanan hastalarda görülebilir, Glikozüri Ketonemi , Ketonüri, Lökositoz Hipertrigliseridemi Dilüsyonal hiponatremi
TEDAVİ :
İlk adım;
Sıvı Replasmanı; başlangıçta izotonik salin infüzyonu verilir. İlk 4 saatte 500 ml/st daha sonraki 4 saatte 250 ml/st %0.9 salin verilmesi en etkili tedavi protokolüdür. İlerleyen süreçte hiperkloremi açısından % 0.45 saline geçilebilir.
İnsülin tedavisi ; 0.1 U/ kg regüler insülin iv bolus şeklinde yapılır. Daha sonra 0.1 U/kg regüler insülin saatlik infüzyon şeklinde verilir.
Saat başı kan şekeri bakılır; Kan şekeri < 250 mg/dl olduğunda aldığı sıvılara %5 dekstroz eklenir. Böylece kan şekeri 150-200 mg/dl arası tutulmaya çalışılır.
Potasyum replasmanı:
Serum K değeri < 3.3 mEq/L ise; K değeri > 3.3 mEq/L olana kadar saatte 20 ile 40 mEq K verilmelidir.
Serum K değeri 3.3 ile 5.3 mEq/L arasında ise; her litreye 20 ile 30 mEq K verilmelidir.
Serum K değeri > 5.3 mEq/L ise; K verilmez ancak her 2 saatte bir düzeyi kontrol edilir.
Bikarbonat replasmanı: Ph< 7 ise verilir.
Hipergliseminin hızlı düzeltilmesi ve fazla hipotonik sıvı kullanımına bağlı beyin ödemi gelişmemesi için dikkatli olunmalıdır.
Öglisemik DKA’da ketoasidozu tersine çevirmek için hem insüline hem de glukoza ihtiyaç vardır.
Dr. Bensu Ayaz