ENTEROBİUS VERMİCULARİS (KIL KURDU)
ETYOLOJİ
Enterobius vermicularis dünyada yaygın bir nematoddur. Sosyo-ekonomik düzeyden bağımsız olarak tüm yaş gruplarında görülebilir; ancak hijyen yetersizliği ve yakın temas sıklığı nedeniyle çocuk yaş grubunda daha sıktır. Anatomik yapı nedeniyle kadınlarda daha fazladır. Erkek ve dişi solucanlar öncelikle çekum ve bitişik bölgelerde bulunur. Dişilerin uzunluğu 13 mm'ye kadardır ve ortak adları olan kıl kurduna yol açan sivri bir arka uca sahiptirler. Klinik örneklerde erkekler nadiren görülse de, dişiler dışkı örneğinin yüzeyinde veya özellikle geceleri yumurtaların bırakıldığı perianal deride bulunabilir. Yumurtalar renksiz ve ovaldir, bir tarafı basıktır ve 20 ila 40 μm genişliğinde ve 50 ila 60 μm uzunluğundadır. Birkaç saat içinde bulaşıcıdırlar ve yutulduklarında 1 ay içinde (patent öncesi dönem) gebe yetişkin aşamasına kadar gelişimi tamamlarlar. Yetişkin solucanlar ayrıca vajina, fallop tüpleri veya periton boşluğu gibi olağandışı bölgelere de göç edebilir. Bu bölgelerdeki yumurtlama davranışları ve nihai ölümleri, inflamatuar, granülomatöz reaksiyonlara neden olabilir. İnsan enfeksiyonu fekal-oral yolla, tipik olarak tırnaklarda, giysilerde, yatak takımlarında veya ev tozunda taşınan embriyonlu yumurtaların yutulması yoluyla meydana gelir. Larvalar yutulduktan sonra 36-53 gün içinde yetişkin solucanlara dönüşecek şekilde olgunlaşır.
EPİDEMİYOLOJİ
Enterobiasis, Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avrupa'daki tüm iklim koşulları ve sosyo-ekonomik düzeylerde sosyal tabakalardan çocuklarda en sık görülen helmintik enfeksiyondur. E. vermicularis fekal oral yolla bulaşan ve varlığını insan gastrointestinal sisteminde sürdüren bir nematoddur.. Enfeksiyon tüm gastrointestinal sistemi etkileyebilir Her ne kadar öncelikle küçük çocuklara ait bir parazit olsa da, yumurtanın hızlı olgunlaşması hem aile hem de kurumsal ortamlarda kişiden kişiye kolayca bulaşmasına olanak tanır.
KLİNİK
• Perianal kaşıntı(En Sık) • Karın ağrısı, • Bulantı, • İştahsızlık, • Uyku düzensizlikleri • Sinirlilik • Huzursuzluk gibi yakınmalara neden olur. Kaşıntının kesin nedeni ve görülme sıklığı bilinmemektedir. Doku invazyonu olmadığından çoğu vakada eozinofili görülmez. Kıl kurdu enfeksiyonu zararsızdır ve nadiren ciddi tıbbi sorunlara neden olur. Ektopik bölgelere anormal göç bazen apandisit, kronik salpenjit, pelvik inflamatuar hastalık, peritonit, hepatit ve kalın veya ince bağırsakta ülseratif lezyonlara yol açabilir. Enfeksiyon asemptomatik olabilse de, çocuklar sıklıkla gece kaşıntısı, sinirlilik ve uyku kaybından yakınırlar. Enürezisin değerlendirilmesinde enterobiasis erken dönemde ekarte edilmelidir. TEŞHİS Tanısı için özgün bir serolojik test yoktur. Selofan bant yöntemiyle mikroskobik olarak parazit yumurtalarının gösterilmesi en geçerli laboratuvar yöntemidir; ancak tanı genellikle klinik öyküye dayanır
TEDAVİ
Tedavi albendazol, mebendazol veya pirantel pamoat ile yapılır. Her iki ilaç da 2 hafta arayla verilmeli ve tedavi sonrası iyileşme oranları %100 olmalıdır. Tedavi, yumurtaları çıkarmak için tüm yatak takımlarının ve kıyafetlerin yıkanmasını içerir. El yıkama aynı zamanda evdeki temas maruziyetini de azaltacaktır. Aile üyeleri arasında bulaşmanın çok yüksek olduğu göz önüne alındığında, evdeki tüm temaslıların tedavi edilmesi gerekmektedir.
Dr. Öykü ATAŞ