ERİTEMA NODOSUM
Gecikmiş tip aşırı duyarlılık reaksiyonları özelliklerine sahip bir pannikülit şekli.
Etyoloji:
Enfeksiyonlar: streptekok enfeksiyonu(en sık), tbc, brucella, ..
İlaçlar: oral kontraseptifler, penisilin, .. İnflamatuar bağırsak hastalıkları, Malignite , Sarkoidoz , Gebelik
Klinik Bulgular: Klasik EN, bilateral bacaklarda, eritemli , hassas , ülsere olmayan hareketsiz ,tipik olarak 2-5 cm çapında nodüller olarak karşımıza çıkar. Daha az sıklıkla ,lezyonlar plaklar halinde birleşebilir, ayak bilekleri, uyluk, kol, kalça yüz gibi diğer alanlarda karşımıza çıkabilir.
Nodüller birkaç gün içinde gelişir, 1-3 hafta arasında yorgunluk, ateş, halsizlik, artralji veya üst solunum yolu enfeksiyonu semptomlarının prodromunu takip edebilir. Deri bulgularına eklem şişmesi, eritem veya ağrı eşlik edebilir. Nodüller tipik olarak sekiz hafta içinde skar bırakmadan kendiliğinden düzelir.
Tanı: Anamnez ve Fizik muayene ile atipik prezentasyonlu deri biyopsisi tanıyı doğrulamada yardımcı. EN'ye özgü laboratuvar anormallikleri yok, ancak altta yatan hastalıkla ilgili laboratuvar anormallikleri olabilir.
Tanıda kullanılabilecek lab. ve görüntüleme yöntemleri:
Tam kan sayımı(enfeksiyon ve malignite değerlendirmesi) sedim,
CRP (sistemik hastalık ve yaygın inflamasyonlarda yükselirler)
Streptokok farenjit için Tanı testi (hasta akut farenjit belirtileri varsa) Antistreptolizin O (ASO) titreleri (iki ila dört hafta sonra tekrarlanır)
Göğüs radyografisi (sarkoidoz, tüberküloz, diğer akciğer enfeksiyonları ve lenfomayı değerlendirmek için) Tüberkülin cilt testi
Tedavi: EN, tipik olarak birkaç haftada düzelir ve kendi kendini sınırlar. Hafif vakalarda tedaviye gerek yoktur. Belirgin rahatsızlık, Kilo verememe Geniş cilt tutulumu, Kronik veya tekrarlayan hastalık durumlarında tedavi gerekir. Bacak elevasyonu, İstirahat, Düşük dereceli kompresyon yapan çoraplar(8-15 mmHg veya 15-20 mmHg) Elastik bandajlar (kompresyonu tolere edemeyen hastalara) Altta yatan hastalığın tedavisi NSAID (semptom giderici tedavide ilk seçenek) Potasyum iyodür Sistemik glukokortikoidler (şiddetli olgularda) Dapson, Kolşisin, Hidroksiklorokin (inatçı, kronik olgularda)
Dr. Gökçe Gizem KÜT