FEBRİL NÖTROPENİ

• Nötropenik ateş kanser hastalarında acil bir durumdur çünkü tedavi edilmezse yüksek ölüm oranıyla sepsise neden olabilir. 
• Nötrofil düzeyi kemoterapiden sonraki 5-10 günlük süreçte en dip noktasına iner ve takip deden 5 günde normal değerine ulaşır.
• Nötropeni, absölü nötrofil sayısının <1000/mm3 , ciddi nötropeni absölü sayısının <500/mm3, derin nötropeni absölü sayısının ise <100/mm3 olarak tanımlanmaktadır.
• Ateş vücut ısısının bir kez 38,3 C ya da 1 saat boyunca 38 C olarak ölçülmesidir. 

• Genellikle sitotoksik kemoterapiye ikincildir ancak büyük miktarlarda kemik iliğinin ışınlanması durumunda radyoterapi ve bazı hedefe yönelik tedavi ajanları ile ortaya çıkabilir; aynı zamanda kemik iliğinin malign infiltrasyonuna bağlı pansitopeninin bir bileşeni de olabilir. 
• Aşağıdakileri etkiler:
  • Solid  tümör malignitesi olan hastaların %10-50'si
  • Hematolojik maligniteli hastaların %80'inden fazlası
• Ateşli atakların %50 kadarının farklı bir nedeni yoktur.
• Enfeksiyonların çoğunun hastanın endojen florasından kaynaklandığına inanılmaktadır; tanımlanmış bölgeler arasında %10-%25 oranında bakteriyemi ve ek olarak %20-%30 oranında solunum, idrar, gastrointestinal (GI) veya cilt enfeksiyonları yer almaktadır. 

• Hikaye alırken şunları göz önünde bulundurun:
  • Kullanılan kemoterapi rejiminin türü ve zamanlaması
  • diğer immünosüpresif ilaçların kullanımı
  • önceki antibiyotik maruziyeti
  • çoklu ilaca dirençli organizmalarla kolonizasyon dahil önceki enfeksiyon öyküsü
  • Mevcut profilaktik antibiyotiklerle (varsa) uyum zorlukları
  • yandaş hastalıklar

• Fizik muayenede potansiyel olarak virüs bulaşmış olan aşağıdaki sitelere çok dikkat edin:
  • GI yolu ve perirektal alan
  • akciğerler
  • sinüsler
  • orofarinks
  • deri
  • damar erişim bölgeleri

• Rutin muayenede özellikle sıklıkla atlanan perianal bölge, oral kavite ve kataterlerin cilde giriş yerleri muayene edilmelidir.
• Nötropeni hastalarında rektal tuşe rölatif olarak kontraendikedir ve ilk antibiyotik tedavisine kadar ertelenmelidir.
• Yüksek riskli febril nötropenik hastalarda aşağıdaki kriterlerden bir ya da daha fazlasının varlığı hastanye yatış gerektirir.
  • >7 gün sürmesi beklenen derin nötropeni
  • Komorbid medikal durumlar
  • Akut renal ya da karaciğer hasarı
  • Cok uluslu Kanser Riskinde Destekleyici Bakım Indeksi veya Stabil Febril Nötropeni Klinik Indeksi aracı ile düşük risk dışı skor alan hastalar.

  TEDAVİ:  Febril nötropenik hastaların tedavisinde, erken tedavi yaklaşımının faydasının ilaç yan etki riskinden daha fazla olduğu durumlarda geniş spektrumlu antibiyotikler kullanır. Klinik kanıtlar, absolü nötrofil sayısının 5500/mm3 olduğunda ampirik antibiyotiklerin faydalı oldugunu desteklemektedir. Absolü nötrofil sayısının >1000/mm° (>1,0x10°/L) iken ampirik antibiyoterapinin faydalı olduguna dair kanıt sayısı çok azdır. Nötrofil sayısı 500-1000/mm° olan hastalarda ise ampirik antibiyotik tedavisinin başlanması noktasında bakteriyel enfeksiyon varlığı açısından diğer risk faktörleri göz önünde bulundurulmalıdır

Dr. Simge DEMİR                        

KAYNAKÇA: [i] Onkoloji, S Cliveve M Stares (clinicalkey) [ii] Tintinalli, Bölüm 240, Malignitelerin Acil Komplikasyonları, Patricia Brock, Maria T. Cruz Carreras [iii] Onkoloji, S Cliveve M Stares (clinicalkey) [iv] Febrile Neutropenia, J Martin Rodriguez MD, Zbigniew Fedorowicz PhD [v] Febrile Neutropenia, J Martin Rodriguez MD, Zbigniew Fedorowicz PhD [vi] Tintinalli, Bölüm 240, Malignitelerin Acil Komplikasyonları, Patricia Brock, Maria T. Cruz Carreras [vii] Tintinalli, Bölüm 240, Malignitelerin Acil Komplikasyonları, Patricia Brock, Maria T. Cruz Carreras