Görme Bozukluğu ve Kaybı
- Halk arasında göz bozukluğu olarak bilinen kırma kusurları göze gelen görüntünün retina-ağ tabakasına odaklanamaması sonucunda ortaya çıkan görme bozukluklarıdır.
- Gözlük, kontakt lens, lazer yöntemleri ve çeşitli ameliyatlarla düzeltilebilirler. En sık karşılaşılan kırma kusurları miyopi, hipermetropi ve astigmatizmadır.
- Bunlara ek olarak yaşlanmaya bağlı ortaya çıkan yakın görme bozukluğuna da presbyopi adı verilir.
- Göz bozuklukları ya da kırma kusurları temelde bir hastalık olarak kabul edilmediğinden bir tedaviden bahsetmekte çok doğru değildir. Ancak birçok insan optik gözlük ya da kontak lens bağımlı olmak istemediğimden çeşitli lazer ya da cerrahi yöntemler kullanılarak kırma kusurlarını düzeltilmesini talep etmektedir. Bu yöntemler gözlük, kontakt lens, göz çizme olarak bilinen lazerle yapılan miyopi, hipermetropi ve astigmat düzeltme ameliyatları, uzak görme bozukluklarına ek olarak 45 yaş sonrasında ortaya çıkan yakın görme bozukluğunu da düzelten akıllı lens, trifokal lens uygulamalarıdır.
Göz Bozukları Çeşitleri:
Miyopi: Gözün uzunluğunun normalden fazla olması ya da kırıcılığının normalden çok olması sonucunda görüntünün retinanın önüne odaklandığı en sık görülen kırma kusurudur.
Hipermetropi: Miyopinin tam tersi olarak gözün uzunluğunun normalden kısa olması veya kırıcılığının normalden az olması sonucunda görüntünün retinanın arkasına odaklandığı kırma kusurudur.
Presbyopi: Diğer göz bozukluklarının aksine, yaşlanma ile ortaya çıkan ve her bireyde görülen yakın görme bozukluğuna verilen adder.
Astigmatizma: En sık görülen kırma kusurlarından birisidir. Korneda meydana gelen kırılma hatası nedeniyle kişinin bulanık ve çift görmesi sorunudur. Astigmatta kornea, ışığı farklı bir kuvvette kırar ve ışınlar birden fazla noktaya düşer. Bu nedenle kişi nesneleri net göremez; bulanık ve kırık görür.
Görme kaybı:
Geçici görme kaybına yol açan belli başlı hastalıklar arasında, beyin damarlarında tıkanma ve migren yer alır. Kalıcı görme kayıpları ise ani olarak gelişebildiği gibi, yavaş yavaş da gelişebilir. Ani görme kayıpları en sık göz damarlarında tıkanma, göz içi kanamalar ve göz siniri bozukluklarına bağlı olarak gelişir. Yavaş yavaş gelişen görme kayıpları ise en sık katarakt, göz kusurları, şeker hastalığı, yaşa bağlı sarı nokta hastalığı gibi durumlara bağlıdır. Göz tansiyonunun ani yükselmesi, gözün mikrop kapması gibi durumlar da ağrı ile birlikte kalıcı görme kaybına yol açabilir.
Geçici ve kalıcı görme kaybı arasındaki farklar nelerdir? Geçici görme kaybı, 24 saat içinde görmenin kendiliğinden geri geldiği duruma denir. Kalıcı görme kaybında ise görme kaybı uzun sürelidir ve tedavi edilmedikçe görme düzelmez. Kimi kalıcı görme kayıplarının ise tedavisi mümkün değildir.
ANi GÖRME KAYBI
Akut kalıcı görme kaybı, en az 24 saat süren olarak tanımlanır ve tipik olarak geçici iskemiden kaynaklanmaz. Buna karşılık, akut geçici görme kaybı, bir veya her iki gözde 24 saatten daha kısa süren görme fonksiyonunda ani bir eksiklik olarak tanımlanır.
Görme yolu boyunca herhangi bir yapının işlevindeki değişiklikler görme kaybına neden olabilir.
Patoloji genel olarak üç ana anatomik kategoriye ayrılabilir:
- medya,
- retina ve
- nöral görsel yol
Medya Sorunları
Kornea aşınması ve keratit
Kornea ödemi
Hifema
Vitreus kanaması
Üveit -Endoftalmi
Bu kategorideki akut kalıcı görme kaybının en önemli nedeni:
-Akut retinal nekroz
-Mercek değişiklikleri
Retina sorunları:
-Santral retinal arter tıkanıklığı
-Santral retinal ven tıkanıklığı
-Retina dekolmanı -
-Akut makülopati
Nöral görsel yol sorunları:
-Optik sinir lezyonları İskemik optik nöropati Optik nörit Papilödem
-Kiazmal ve retrokiazmal bozukluklar Homonim hemianopi Kortikal körlük
Psikojenik problemler
HASTAYA YAKLAŞIM
İlk değerlendirmedeki üç soru, teşhis olanaklarını ve sevk planını daraltmaya yardımcı olabilir:
Etkilenen gözde yakın zamanda yapılan oküler cerrahi - Bu hastalar değerlendirme için hemen bir göz doktoruna görünmelidir.
Kontakt lens kullanıcıları - Kırmızı, ağrılı bir göz varsa, ilk düşünülmesi gereken kornea aşınması, keratit veya kornea ülseridir.
Travma geçmişi - Muhtemel hususların sınırlı ayırıcı tanısı için algoritmaya bakın
Etkilenen gözde ağrı değerlendirmesi:
Ağrı yoksa, bir sonraki adım, homonim alan kaybını değerlendirmek ve ayırıcı tanıların daha fazla ayrıntısı için algoritmaya başvurmaktır.
Ağrı varsa oküler eritem açısından değerlendirilir.
Geçmiş tıbbi geçmişin unsurları aşağıdakilere odaklanmalıdır:
Vasküler hastalık
Kırılma durumu
Kontak lens aşınması
Göz ameliyatı
İlaçlar
FİZİK MUAYENE
▪️Genel muayene
– Eritem, yırtılma, ışık hassasiyeti, proptozis, pitozis ve temporal arter hassasiyeti veya nodülerliği
▪️Görme keskinliği
▪️Ekstraoküler hareketin değerlendirilmesi
▪️Pupiller – Simetri, ışığa tepki, pupiller refleks, afferent pupil defekti için dikkatlice değerlendirme
Afferent pupil defektinin varlığı, tek taraflı optik sinir patolojisi için oldukça spesifiktir ve genellikle medya veya retina problemlerinde ortaya çıkmaz
▪️Floresan uygulaması.
Floresein boyanması keratit, kornea aşınması ve kornea ödeminde görülür.
▪️GİB testi (tonometri veya palpasyon ile) ▪️Kalem ışığı veya yarık lamba muayenesi (kırmızı refleks simetri testi ile)
Kırmızı refleksteki değişiklikler çoğu medya opasitesinde ve retina dekolmanında görülür.
▪️Oftalmoskopik muayene
▪️Oküler ultrason, acil servis ve yoğun bakım klinisyenleri tarafından hem görsel semptomları olan hastaları teşhis etmek hem de kafa içi basıncını tahmin etmek için kullanılmaktadır.
▪️Retrokiazmal tümörler ayrıca altıncı kraniyal sinirin felcine neden olabilir.
Birinci basamak veya acil bakım Sağlık bakım pratisyenleri çoğu zaman kapsamlı bir oftalmik muayene yapacak donanıma veya uzmanlığa sahip değildir. Bununla birlikte, kapsamlı bir öykü ve göz muayenesi, görme kaybının spesifik nedeni değilse de genel kategorisini belirlemeye yardımcı olabilir.