HAVA EMBOLİSİNE RİSK YARATAN DURUMLAR
Cerrahi işlemler Beyin cerrahisi (kraniyotomi, şant yerleştirme) Kulak burun boğaz girişimleri Ortopedik cerrahi (artroskopi, endoprotez yerleştirme) Ob-Gyn girişimleri (histereskopi/laparoskopi, sezaryen) Kardiyotorasik cerrahi (kardiyopulmoner baypas, akciğer rezeksiyonu, YAG lazer rezeksiyonu, akciğer nakli, akciğer iğne biyopsisi)
İntravenöz kateterizasyon Santral hatlar Hemodiyaliz KABG/anjiyoplasti Kalp pili veya defibrilatör yerleştirme Radyofrekans kalp ablasyonu
Radyolojik işlemler İntravenöz kontrast enjeksiyonu Artrografi Travma Baş ve boyun yaralanmaları Penetran ve künt göğüs travması Künt karın travması Pozitif basınçlı ventilasyon Dekompresyon hastalığı
AYIRICI TANI Akciğer hastalıkları Pulmoner tromboembolizm Pnömotoraks Akut bronkospazm Akut pulmoner ödem Kardiyovasküler dekompansasyon Hipovolemi Kardiyojenik şok Miyokardiyal enfarktüs Septik şok Elektromekanik ayrışma Nörolojik bozukluklar Serebral hipoperfüzyon İnme Parankimal veya subaraknoid kanama Hipoksik beyin hasarı Kafa travması Metabolik bozukluklar (örneğin, hipoglisemi) ‼️Hastanın hava embolisi için bir risk faktörünün bulunduğu bir klinik ortamda ani başlangıçlı kardiyopulmoner veya nörolojik dekompansasyonu olan herhangi bir hastada hava embolisi düşünülmelidir. TANITanı en iyi, hava embolisi için bilinen bir risk faktörü olan bir hastada intravasküler boşlukta veya organlarda hava gösterilmesiyle konur. Bununla birlikte, tanısal görüntüleme için beklerken hava dolaşımdan hızla emilebileceğinden, hava embolisi tipik olarak yüksek bir şüphe indeksine ve yaşamı tehdit eden diğer süreçlerin dışlanmasına dayanan geriye dönük bir klinik tanıdır.
GENEL DEĞERLENDİRME ‼️Hava embolizminden şüphelenildiğinde, hasta hava yolu stabilitesi, solunum ve dolaşım açısından değerlendirilmelidir.
‼️Uygun destekleyici tedaviler hemen uygulanmalıdır. DESTEKLEYİCİ TEDAVİLER: YÜKSEK AKIMLI OKSİJEN İNHALASYON TEDAVİSİ MEKANİK VENTİLASYON İV SIVI TEDAVİSİ( GENELLİKLE KRİSTALOİD SIVILAR)
VAZOPRESÖRLER İNTRAVENÖZ GİRİŞİM
‼️Hemodinamik olarak stabil olmayan hastalar ve nörolojik defisiti veya uç organ hasarı olan hastalar genellikle hiperbarik oksijen olmak üzere kesin tedavi ile tedavi edilmelidir.
‼️Hemodinamik olarak stabil, uç organ hasarı olmayan hastalar , yalnızca hafif veya minimal semptomları olan ve/veya uç organ hasarı olmayan hastaların çoğu destekleyici tedaviler ile tedavi edilebilir. Semptomlar ilerlemedikçe veya instabilite veya iskemi belirtileri ortaya çıkmadıkça kesin tedavi endike değildir. KESİN TEDAVİ YÖNTEMLERİ: HİPERBARİK OKSİJEN TEDAVİSİ EMBOLİZE HAVANIN MANÜEL OLARAK ÇIKARILMASI KAPALI KALP MASAJI
‼️İlk değerlendirme ile eş zamanlı olarak, aşağıdaki tanı testleri yapılmalıdır: CBC BİYOKİMYA KREATİN FOSFOKİNAZ
SERUM TROPONİN-I VEYA T BNP ARTERİAL KAN GAZI GÖĞÜS RADYOGRAFİSİ EKG Şüpheli potansiyel uç organ hasarına bağlı (TTE-TEE, KONTRASTLI PULMONER ARTER-TORAKS BT, KONTRASTLI BEYİN BT)
‼️Hasta daha fazla embolizasyondan kaçınmak için pozisyonlandırılmalıdır:
VENÖZ HAVA EMBOLİZASYONU: baş aşağı veya aşağısız sol lateral dekübit pozisyonu veya Trendelenburg pozisyonu
ARTERİYEL HAVA EMBOLİZASYONU: sırtüstü pozisyon Dr.Edanur Karataş Kaynakça: