İshal ile gelen hastada anamnezde neleri sorgulamaliyiz?
İyi öykü alma ilk önemli adımdır.
İshal akut mu(2 haftadan az süren ishal), kronik mi?(4 haftadan uzun süren ishal)
Sürekli mi (ülseratif kolit, regional enterit, aşırı laksatif kullanımı, barsak fistülleri), zaman zaman mı? (Malabsorpsiyon sendromları, allerjik durumlar, divertikülitler, fonksiyonel barsak hastalıkları).
İshal ve kabızlık periyodları tarzında birbirini izleyen dönemler var mı? (kolon kanserleri ve divertikülleri, fonksiyonel barsak hastalıkları).
Hastanın yaşı (genç ve erişkin dönemde kronik ishal: ülseratif kolit, regional enterit ve mı? (gidilen bölgenin endemik infeksiyöz ishal etkenleri göz önüne alınmalıdır).
Yenilen kuşkulu besinler var mı? (dondurma, sütlaç, mayonezli patates salatası, kremalı pasta: Staphylococcus aureus, pirinç pilavı ve makarna: Bacillus cereus, et ve et ürünleri: Clostridium perfringens, iyi pişmemiş et ve kümes hayvanı: Camphylobacter, iyi pişmemiş deniz ürünleri: Vibrio parahaemoliticus, Norwalk virusu, endemik bölgelerde suyla bulaş: Vibrio cholerae, ETEC (enterotoxigenic Escherichia coli)
Antibiyotik kullanım öyküsü: Clostridium difficile'yi.
Bağışıkligi baskılanan hastalardaki ishaller: Cytomegalovirus, Mycobacterium aviumintracellulare ve Cryptosporidium'u düşündürür.
Dışkının özellikleri nasıl? (İnce barsak tipi ise, sıklığı az, miktarı bol ve sulu dışkilama; kalın barsak tipi ise, kramplı karın ağrısı , kanlı, mukuslu, tenezmli, sık sık, az dışkılama; kolon kanseri, amipli dizanteri, ülseratif kolit ve Crohn hastalıklarında kronik,kanlı dışkılama; malabsorbsiyon sendromlarında, kötü kokulu, yağlı dışkılama ; fonksiyonel barsak hastalıklarında, fazla miktarda mukus içeren dışkılama görülür.)
Fazla miktarda sulu dışkılama genellikle ince bagirsak kaynaklıdır,az miktarda tenezmin eşlik ettiği veya mukuslu,püy içeren veya kanlı ishal rektumun inflamasyonunu ile ilişkilidir
Dışkılamanın süresi? (10 günden uzun süren infeksiyöz ishaller daha çok Entamoeba histolytica, Giardia intestinalis, Cryptosporidium gibi paraziter infeksiyonlara ya da Mycobacterium infeksiyonlarına bağlı olabilir.)
Dr Gamze Topcu