JİNEKOMASTİ
Jinekomasti, erkeklerde glandüler meme dokusunun hipertrofisidir.
JİNEKOMASTİNİN PATOFİZYOLOJİSİ
Bebeklik ve ergenlik döneminde erkek memesinin büyümesi fizyolojiktir.Genellikle geçicidir,çift taraflı,pürüzsüz,sıkı ve areola altında simetrik olarak dağılmıştır. Ergenlik döneminde gelişen fizyolojik jinekomasti genellikle yaklaşık 6 ay ile 2 yıl arasında düzelir.Benzer değişiklikler yaşlılıkta meydana gelebilir ve tek taraflı veya iki taraflı olabilir. Büyümenin çoğu stromanın proliferasyonundan kaynaklanır. Mekanizma genellikle androjen etkisinde bir azalma veya östrojen etkisinde bir artıştır.(Androjen üretiminde azalma, östrojen üretiminde artış, androjen blokajı, östrojenin seks hormonu bağlayıcı globülinden yer değiştirmesi, androjen reseptör kusurları).
JİNEKOMASTİNİN EN SIK NEDENLERİ
Fizyolojik jinekomasti (bebek ve çocuklarda) Kalıcı pubertal jinekomasti İdiyopatik jinekomasti İlaçlar (spironolakton,anabolik steroidler,antiandrojenler)
JİNEKOMASTİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Mevcut hastalık öyküsü Meme büyümesinin süresi İkincil cinsel özelliklerin gelişmiş olup olmaması Jinekomastinin başlangıcı ile ergenlik arasındaki ilişki Genital semptomun olması(libido azalması , erektil disfonksiyon ) Meme semptomlarının varlığı(ağrı, meme başı akıntısı)
SİSTEMLERİN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ
Kilo kaybı ve yorgunluk (siroz, yetersiz beslenme , kronik böbrek hastalığı , hipertiroidizm) Ciltte renk değişikliği (kronik böbrek hastalığı, siroz) Saç dökülmesi ve sık enfeksiyonlar (yetersiz beslenme) Kırılganlık kırıkları (yetersiz beslenme, hipogonadizm) Ruh hali ve bilişsel değişiklikler (hipogonadizm) Titreme, ısı intoleransı ve ishal (hipertiroidizm)
FİZİK MUAYENE
Tüm vücut muayenesi Boyun muayenesi (guatr) Batın(asit,venöz distansiyon ve şüpheli adrenal kitleler için) İkincil cinsel özelliklerin gelişimi (penis, kasık ve koltuk altı kılları) Testis muayenesi (kitleler,atrofi) Meme muayenesi(akıntı,kitle,alttaki dokulara fiksasyon,cilt değişiklikleri) Aksiller lenf nodu muayenesi
KIRMIZI BAYRAKLAR
Meme başı akıntısı, cilde fiksasyon veya sert kıvamlı lokalize veya eksantrik meme şişmesi Hipogonadizm belirtileri veya belirtileri (gecikmiş ergenlik, testiküler atrofi, libido azalması , erektil disfonksiyon , yağsız vücut kütlesi oranında azalma, görsel-uzaysal yetenek kaybı) Hipertiroidizm belirtileri (titreme, taşikardi, terleme, ısı intoleransı, kilo kaybı) Testis kütlesi Yakın zamanda başlayan ağrılı, hassas jinekomasti
MEME KANSERİ AÇISINDAN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Eksantrik tek taraflı konum Sıkı veya sert tutarlılık Deriye veya fasyaya fiksasyon Meme başı akıntısı Ciltte çukurlaşma Meme ucu retraksiyonu Aksiller lenf nodu tutulumu
YAPILABİLECEK TESTLER
Mamografi(meme kanseri şüphesinde) Serum testesteron düzeyi LH FSH Estradiol hCG
JİNEKOMASTİ TEDAVİSİ
Çoğu durumda, spesifik bir tedaviye gerek yoktur, çünkü jinekomasti genellikle kendiliğinden geçer veya altta yatan hastalık tedavi edildikten sonra kaybolur. Erkeklerde veya ergenlerde ağrı ve hassasiyet çok rahatsız ediciyse, günde iki kez oral 10 mg tamoksifen verilebilir. Meme radyasyon tedavisi bir alternatiftir. Jinekomastinin 12 aydan sonra kendiliğinden düzelmesi olası değildir. Bu nedenle kozmetik görünüm kabul edilemez ise fazla meme dokusunun cerrahi olarak çıkarılması gerekir