KARBONMONOKSİT ZEHİRLENMESİ
Karbonmonoksit (CO), hidrokarbon yanmasıyla oluşan kokusuz, tatsız, renksiz, tahriş edici olmayan bir gazdır. CO, hemoglobine oksijenden çok daha fazla afinite ile bağlanarak karboksihemoglobin (COHb) oluşturur ve oksijen taşınması ve kullanımının bozulmasına neden olur.
‼️ KLİNİK BULGULAR
CO zehirlenmesinin klinik bulguları oldukça değişkendir ve nonspesifiktir
Baş ağrısı (en sık görülen semptom)
Halsizlik, bulantı, baş dönmesi
Konfüzyon
Senkop, nöbet, koma
Miyokardiyal iskemi, ventriküler aritmiler, pulmoner ödem ve derin laktik asidoz
‼️ TANI
Arteriyel veya venöz kan gazı ile CO seviyesini kontrol edin
Sigara içmeyenler de yüzde 3' sigara içenlerde yüzde 10 ila 15 in üzerinde karboksihemoglobine seviyesi CO zehirlenmesi ile uyumludur
Tüm hastalarda EKG alın; iskemik semptomları veya kardiyak risk faktörleri olan hastalarda kardiyak markerları görün
Mental durumu değişmiş hastalarda diğer etiyolojileri dışlamak için beyin bt düşünün.
Duman inhalasyonu olan hastalarda siyanür zehirlenmesini düşünün
‼️ TEDAVİ
Komadaki ve mental durumu ciddi bozulmuş hastalar entübe edilmeli ve %100 oksijen verilmelidir.
Nabız oksimetresi veya arteriyel pO 2'den bağımsız olarak hastalara yüksek akışlı oksijen rezarvuarlı maske ile uygulayın
Oda havasında COHb yarı ömrü yaklaşık 250 ila 320 dakikadır; Bu, rezarvuarlı maske aracılığıyla sağlanan yüksek akışlı oksijenle 90 dakikaya düşer. Hiperbarik oksijenle yaklaşık 30 dakikadır. HİPERBARİK OKSİJEN TEDAVİSİ ENDİKASYONLARI
CO seviyesi>% 25, (gebe hastalarda >% 20)
Bilinç kaybı
Şiddetli metabolik asidoz (pH <7.1)
Uç organ iskemisi bulguları (göğüs ağrısı, EKG değişiklikleri, mental durum değişikliği)
Dr. Huzeyfe KARAKAYA Kaynakça: