AKUT KARIN AĞRISI

• Non travmatik nedenlerle ortaya çıkmış
• Daha önce tanısı konmamış
• 1 haftadan daha kısa süredir var olan
• Belirti ve bulguların karın bölgesinde yoğunlaştığı karın ağrısı

KARIN AĞRISININ OLUŞUM MEKANİZMASINA GÖRE TİPLERİ

VÜCUT ÖN VE ARKA YÜZÜNDE VİSSERAL YANSIYAN AĞRI BÖLGELERİ

AKUT KARIN AĞRISININ EN SIK NEDENLERİ

Non-spesifik karın ağrısı…%34 Apandisit…%28 Safra yolu hast…%10 Barsak obs…% 4 Jinekolojik hast…% 4 Pankreatit…% 3 Renal kolik…% 3 Peptik ülser perforasyon…% 3 Malignite…% 2 Divertiküler hast…% 2 Diğer…% 6

NON-SPESİFİK KARIN AĞRISI (NSKA)

Akut karın ağrısı ile başvuran hastalarda tüm incelemelere rağmen kesin tanının  konulamadığı gruptur. Gastrit, gastroenterit, üriner enfeksiyon bu tanıma girmez.  

AKUT KARIN AĞRISI NEDENİ  < 50 YAŞ  > 50 YAŞ

CERRAHİ KARIN AĞRISI NEDENLERİ GIS Nedenleri

1. Apandisit Divertikülit

Barsak tıkanması  Viscus perforasyonları

1. A.Kolesistit
2. A.Pankreatit

KC absesi Kist hidatik rüptürü  Gastrik volvulus

1. A.Kolanjit

Dalak apsesi Spontan dalak rüptürü

Jinekolojik Nedenler

• Over kist torsiyonu 
• Over kist rüptürü 
• Dış gebelik rüptürü

Vasküler

• Aort anevrizma rüptürü 
• Aort disseksiyonu 
• İskemik barsak hastalığı

Karın duvarı

• Rektus hematomu
• Boğulmuş fıtık

MEDİKAL KARIN AĞRISI NEDENLERİ

GIS nedenli:

• Gastroenterit
• P.ulcus
• Gastrit
• Mezenter iskemi
• İnflamatuvar bars hst
• İrritabl barsak hast
• Hepatit

Genel Hastalık Tabloları:

• DKA /Alkolik KA,
• Üremik
• Asidoz
• FMF
• Orak hücreli anemi
• Akut porfiri
• Tbc Peritoniti

Kardiyak

• AMI
• Perikardit
• Sağ kalp yetm
• Perikardit

Solunum Sistemi

• Pnömoni
• Plörezi
• PE
• Pnömotoraks

Genitoüriner

• Renal kolik
• Glob vezikal
• Pyelonefrit *

Toksik

• Kurşun/ağır metal zehir
• Narkotik yoksunluğu
• Örümcek sokması

Jinekolojik Nedenler

• Dismenore
• Mittelschmert
• Salpenjit
• PID  

“Bu hastada akut batın (cerrahi karın)  var mı ?” Medikal mi, cerrahi mi ? Yatış gereken medikal nedenli bir karın ağrısı ? Taburcu olabilir mi ? Yatması gerekir mi? Özellikli Hastalar:

TANI: “ İyi bir hikaye ile iyi bir fizik bakı temeldir ” “ Ek incelemeler bu temel üzerinden istenmelidir”

Anamnez-EŞlik Eden Semptomlar-Hikaye

Fizik Muayene-İnspeksiyon

Fizik Muayene-Oskültasyon

Fizik Muayene-Perküsyon

Fizik Muayene – Palpasyon

Öksürük Testi Peritonit için duyarlılık: % 80-85.

Topuk testi Peritonit için duyarlılık % 93.

REKTAŞ TUŞE:

TANISAL ÇALIŞMALAR:

LABORATUVAR VE TANISAL TESTLER

RADYOLOJİ:

BİLGİSAYARLI TOMOGRAFİ

GENEL TEDAVİ İLKELERİ

AKUT KARIN AĞRISINDA ANALJEZİ

Karın ağrısında ağrı kesici yapılır mı, yapılmaz mı?

• EVE GÖNDERME/ TAKİP Yatış:                              

Yaşlı hastalar

İmmunsuprese hastalar

Doğurganlık çağındaki bayan hastalar

Yeri

Doğası ve karakteri

Süresi

Şiddeti

Arttıran ve azaltan faktörler

Yayılımı

Eşlik eden semptomlar

Kullandığı ilaçlar

Ameliyatları

Mens hikayesi

Alışkanlıkları

Yavaş hareket, yerinde   duramama

Öne eğilmiş, dizler fleksiyonda

Karın içe mi çökük, gergin, distandü mü

Skar izleri var mı?

Görünen kitle var mı (fıtık, glob)

Ekimoz (travma, kanama diyatezi)

KC hastalığı bulguları (spider anjiom, caput medusa)

İkter

Sık ve yüzeyel solunum

En az 1-2 dakika dinle

4-8/ dakika

Anormal üfürüm

Metalik ses

KC boyutu

Dalak boyutu

Asit varlığı

Timpanism

Ağrıyı en az hissettiği yerden başlamalı,

Ele gelen kitle, hepatosplenomegali

Hassasiyet

Rebound Tendernes 

Hassas bölgeye derin palpasyon yapıp hızla bırakılması sonucu ağrının oluşması

Duyarlılık: % 63, Seçicilik: % 69

Defans - istemli olarak karın kaslarının kasılması

Rijidite- istemsiz karın kaslarının kasılı olması

Prostatit

Perirektal hastalık

Taşlaşmış gayta

Rektal yabancı cisim

GİS kanama

Dikkatli FM ve hikayenin yerini tutmaz.

Hikaye ve FM’e uygun tetkik.

Hemogram, gerekli ise PT,PTT

ALT, AST, Bilirubinler , LDH, GGT Bun, Cr

Elektrolitler

TİT

Glukoz Amilaz  AKG

EKG Kardiyak enzimler  Gebelik testi

Ayakta Akciğer Grafisi (akciğer patolojisi, serbest hava)

Ayakta Direkt Batın Grafisi (obstrüksiyon, perforasyon) USG (apandisit, biliyer patoloji, hidronefroz, jinekolojik patoloji???)

BT (Şu anda ilk tercih, yüksek tanı koyma olasılığı)

Üçlü Kontrast

Oral, Rektal, IV

Çok kesitli bilgisayarlı tomografi (Multidedektör BT)

Renal kolik, apandisit, divertikülit, intraabdominal abse, pankreati, AAA

Apandisit : %98 sensitif, spesifik

BT kullanımı ile apandisit şüpheli vakalarda;

............. Gereksiz gözlem (gerekli cerrahi) ↓...............Gereksiz cerrahi ↓

NG

IV sıvı

Foley

IV antibiyotik

Cerrahi

Tanısı konulan yatış gerektiren sebepler

Karın ağrısına sebep olabilecek hayatı tehdit edebilecek sebeplerin ekarte edilemediği hastalar.

Yüksek riskli hastalarda karın ağrısı (yaşlı, immunkompromize, iletişim kuramayan…)

Oral alamayan, kusması olan, çıkış önerilerini yapamayacak hastalar

Çıkışta net tanı konulamayan hastalar 12 saat içinde

kontrole çağrılmalıdır.

Çıkış önerileri diyet konusunda, ağrı kesici konusunda verilmelidir.

Aile de hasta da net tanı konulamadığından haberdar olmalıdır.

Hangi durumlarda acile geri gelmesi konusunda da uyarılmalıdır.