KOSTİK MADDE ALIMI   TANIM Alkaliler, güçlü asitler veya oksidanlar gibi yakıcı maddelerin yutulması ağız, yemek borusu ve/veya midede ciddi doku hasarına neden olabilir.  
  • Kostik yutma vakaları en yaygın olarak küçük çocuklarda (2-6 yaş arası) kazara ("keşif amacıyla") yutma yoluyla meydana gelir ve bunu intihar niyeti olan ergenler veya yetişkinler takip eder.
  • yaygın olarak yutulan ev tipi kostiklerin sodalı su, çamaşır suyu, yüksek konsantrasyonlu asitler ve çamaşır deterjanı kapsülleri ("kapsüller") içerdiği rapor edilmiştir
  • "Aşındırıcı" ve "yakıcı" terimleri bazen birbirinin yerine kullanılsa da, "aşındırıcı" daha kesin olarak, düğme pilinin yutulması gibi mekanik veya kademeli bozulmanın neden olduğu yaralanmaları belirtmek için kullanılır.[i]
      ÖYKÜ VE SEMPTOM
  • kostik alımını takip eden klinik belirti ve semptomlaryaralanmanın ciddiyetini güvenilir bir şekilde tahmin edemez; Ağrının ve ağız lezyonlarının olmaması ciddi gastrointestinal hasarı dışlamaz
    • Potansiyel hava yolu ihlaline dair herhangi bir işaret varsa (ses kısıklığı, sekresyonları tolere edememe, stridor), derhal kapsamlı bir hava yolu değerlendirmesi yapın ve gerektiği şekilde müdahale edin
    • yaralanma şekli yutulan maddenin türünegöre değişebilir
    • Rebound hassasiyeti ve/veya deri altı amfizemi dahil özofagus veya mide perforasyonu belirtilerini değerlendirin
  • Hastanın geçmişinialırken , hasta stabil hale gelinceye veya tamamen değerlendirilene kadar zaman alıcı tanımlama çabalarını devredin veya erteleyin
    • Toksikolojik risk değerlendirmesi için maddeyi, yutulan miktarı, alımdan bu yana geçen süreyi ve kusmanın tetiklenmesi gibi herhangi bir dekontaminasyon prosedürünün gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini belirlemeye çalışın
    • Yutulan maddenin sistemik toksisitesini değerlendirmek için mümkün olan en kısa sürede zehir kontrol merkeziyle iletişime geçin
    • Hasta geçmişinden elde edilen bilgiler güvenilmez veya eksik olabilir[ii]
    YAKLAŞIM    
  • Endoskopiye BT'nin eklenmesiyönetim kararlarına rehberlik ediyor gibi görünmektedir ve kostik alımına bağlı ciddi gastrointestinal yaralanması olan ≥ 16 yaşındaki hastalarda tek başına endoskopiye kıyasla daha iyi sağkalım ve özofagus fonksiyonu ile ilişkili olabilir.
  • CT veya endoskopide kostik nekroz tespit edilirse, nekrotik dokuyu çıkarmak için acil ameliyat gerçekleştirin
                                    Dr. Mustafa  YENİHAL                 KAYNAKÇA: [i] Hoffman RS, Burns MM, Gosselin S. Ingestion of Caustic Substances. N Engl J Med. 2020 Apr 30;382(18):1739-1748. [ii] Chirica M, Bonavina L, Kelly MD, Sarfati E, Cattan P. Caustic ingestion. Lancet. 2017 May 20;389(10083):2041-2052. [iii] Chirica M, Kelly MD, Siboni S, et al. Esophageal emergencies: WSES guidelines. World J Emerg Surg. 2019;14:26.