Kronik hastalık anemisi (KHA)
TANIM : Kronik hastalık anemisi (KHA) infeksiyon, inflamasyon, neoplastik hastalıklar, ağır travmalar, kalp yetersizliği, diabetes mellitus, akut veya kronik immun aktivasyon sırasında görülen anemi halidir. Kronik hastalık anemisi, demir eksikliğine bağlı gelişen bir anemi şeklidir. Bu anemiye 'inflamasyon anemisi' de denmektedir.
Kronik hastalık anemisinin/inflamasyon anemisinin nedenleri :
• Otoimmün ve otoinflamatuar hastalıklar : enflamatuar barsak hastalığı romatoid artrit castleman hastalığı sarkoidoz sistemik lupus eritematozus SLE vaskülit
•Konjestif kalp yetmezliği
•KOAH ve pulmoner arteriyel hipertansiyon
•Hematolojik maligniteler ve diğer kanserler
•Enfeksiyonlar : komplike idrar yolu, cilt veya cilt yapısı enfeksiyonları. endokardit HIV enfeksiyonu diğer sistemik bakteriyel, parazitik, viral ve mantar enfeksiyonları . osteomielit septisemi tüberküloz
•Obezite
Kronik hastalık anemisi (KHA) TANISI : Laboratuar bulguları :
• Genellikle hafif bir anemi vardır (Hb 10–11 g/dl), ancak hastaların % 20 kadarında daha ağır (Hb ≤ 8 g/dl) bir anemi saptanabilir.
• Eritrositler normokrom normositerdir, hastalık uzadıkça hipokrom mikrositer eritrositler görülebilir. • Mutlak retikülosit sayısı genellikle düşüktür (< 25000 μl).
• Serum demir ve transferrin seviyesi düşüktür. Transferrin satürasyonu (TS) normaldir. Ancak, KHA’li hastaların %20 sinde transferrin satürasyonu demir eksikliğinde görülen sınırlara yakın derecede (%10 kadar) düşük saptanabilir.
• KHA’yı demir eksikliği anemisinden (DEA) ayırmak için transferrin reseptörü ve/veya özel eritrosit indeksleri kullanılabilir. Demir eksikliğinde hücre membranında transferrin reseptörü (TfR), serumda da sTfR artar. KHA’yı demir eksikliğinden ayırmak için bir diğer yol da hastaya demir tedavisi verip yanıtı gözlemektir.
• Kemik iliği değerlendirilmesinde; eritroid öncüllerde azalma veya yokluk saptanırken demir boyası ile makrofajlarda demir miktarı normal veya artmış olarak gözlenir.
Kronik hastalık anemisinin/inflamasyon anemisinin ayırıcı tanısı :
•Endokrin bozuklukları : adrenal yetmezlik hipertiroidizm hiperparatiroidizm hipotiroidizm panhipopitüitarizm
•Aklorhidri
•Düşük EPO'lu (Eritropoetin) kronik böbrek hastalığı
•Lenfoproliferatif bozukluklar
•Miyelodisplastik sendromlar
•Vitamin/mineral eksiklikleri : bakır folat demir B12 vitamini D vitamini
Kronik hastalık anemisinin tedavisi :
•Tercih edilen başlangıç tedavisi, altta yatan bozukluğun tedavisidir , altta yatan hastalık tedavisi ile düzelmesi beklenir.
•Diğer anemi nedenleri belirlenmeli ve mümkünse tedavi edilmelidir.
•Demir replasmanı .
•Altta yatan hastalığın tedavi edilmesine rağmen devam eden anemide eritropoietin kullanımı önerilir.
•Kırmızı kan hücresi (RBC) transfüzyonları şiddetli, yaşamı tehdit eden ve semptomatik anemisi olanlar için saklanmalıdır.
Dr. Amjad Jamous Kaynakça: