KABIZLIK
Kronik kabızlığı olan bir hastanın fizik muayenesinde nelere dikkat edilmelidir?

Genel fizik muayene, kronik kabızlık ile başvuran hastaların çoğunda yardımcı olmaz. Buna karşılık rektal muayene oldukça faydalıdır. Kabızlığın neden olabileceği veya ağrılı olabilen ve böylece gönüllü dışkı tutulmasına ve ikincil kabızlığa yol açabilen çatlakları veya hemoroidleri belirleyebilir. Boşluklu veya asimetrik bir anal açıklık, nörolojik bir bozukluğa bağlı bir sfinkter fonksiyon bozukluğuna sebep olabilir. Rektal muayene sırasında hastadan ıkınması istenerek puborektal ve eksternal anal sfinkter kaslarının yanıtları değerlendirilebilir. Bu özellikle olası dissinerjik defakasyonu olan hastaları belirlemede yararlıdır. Muayeneyi yapmak için hastalar kalçayı 90 derece fleksiyonda olacak şekilde sol lateral dekübit pozisyonunda yatırılmalıdır. Sağ elle yapılan dijital muayenede, muayene eden kişi rektal hassasiyet, kitleler, darlıklar ve dışkı hissedilmelidir. Dışkı varsa kıvam not edilmelidir. Dinlenme sfinkter tonusu normal,zayıf veya artmış olarak kategorize edilmelidir. Muayene sırasında bağırsak hareketi yapıyormuş gibi aşağıya inerken itme eforunu değerlendirmek için sol elini hastanın karnına yerleştirir.Normalde karın kaslarının kasılmasına, dış anal sfinkter ve puborektal kasların gevşemesine ; karın kaslarında kasılma ise anal sfinkter gevşemesinde yetersizlik, anal sfinkterin paradoksal kasılması veya perineal inişin olamaması olabilir. Rektal prolapsus, hasta yatar durumdayken belirgin değilse, hastadan çömelme pozisyonunda zorlaması istenerek tanımlanabilir. Bir kadın hastada muayene parmağı öne doğru yönlendirerek ıkınması istenir ve bu şekilde muayene yapılır.                 

Dr. Berk ALAY