LERİCHE SENDROMU

TANIM :

Leriche sendromu, aortada, sıklıkla renal arterlerin distalinde trombotik oklüzyonla karakterize bir hastalıktır.  Aortoiliak bölge, aterosklerotik plakların en sık ve en erken yerleştiği yerdir. Bu sendrom ilk kez 1923’te  Rene Leriche tanımlanmıştır.   BELİRTİLER Bu sendromun klasik semptomları;

• Bilateral intermittan klodikasyon
• Femoral nabızların palpe edilememesi / azalması
• Seksüel impotanstır

  KLADİKASYON:

Leriche sendromu, sebep olduğu dolaşım yetersizliği nedeniyle, egzersiz sırasında ortaya çıkan ve dinlenmekle geçen bacak ağrısına sebep olmaktadır. Bu durum, nörojenik klodikasyona neden olan dejeneratif spinal hastalıklarla karıştırılabilmektedir. Dolaşım yetersizliğine bağlı klodikasyon ile nörojen kaynaklı klodikasyonun ayırıcı tanısı zordur.  

SEKSÜEL İMPOTANS :Aortoiliak daralması olan erkek hastaların %30-50 sinde görülür. Genital bölgenin kanlanmasını sağlayan internal iliak arterin oklüzyonuna bağlıdır.

   FİZİK MUAYENE:

• Deride yetersiz perfüzyona bağlı olarak trofik değişiklikler görülebilir. Bunlar deride incelme, derialtı yağ dokusunun azalması, kıllarda dökülme, tırnaklarda deformite
• Nabız muayenesi en değerli fizik muayenesidir. Blue toe sendromu (distal damarlarda primer tıkanıklık yoktur ancak proksimalden gelen aterom plaklarının distal damarlarda tıkanıklık yapmasına bağlı olarak parmaklarda ve ayağın distal kısımlarında iskemik belirtiler oluşur) görülebilir.

      TANI VE AYIRICI TANI:

  Ayırıcı tanı yapılmasında anamnez, fizik muayene ve görüntüleme yöntemleri önemli yer tutar. Leriche sendromlu olgularda renkli doppler ultrasonografi ile her iki iliak arterde de akım olmadığı gösterilebilir. Bilgisayarlı tomografi anjiografisi ile aortadaki trombotik tıkanıklık doğrulanmalıdır.Leriche sendromunda ateroskleroz genellikle yaygın olduğundan, arterial sistemin serebral ve koroner arterleri kapsayan diğer kısımları da bu hastalıktan etkilenmektedir. Bu nedenle bu hastalarda koroner arter hastalığı gibi komorbid hastalıklara sık rastlanmaktadır. Ayırıcı tanının doğru yapılmasının mortaliteyi önlemede önemli bir yeri vardır.  

TEDAVİ:

• SİGARA BIRAKMA
• ANTİPLATELET TEDAVİ

Miyokard enfarktüsü, felç veya semptomatikse vasküler ölüm riskini azaltmak için önerilir ve asemptomatikse dikkate alınır.

• Aspirin 75-325 mg oral
• Aspirin 75-100 mg oral
• Klopidogrel 75 mg oral

 

• KLODİKASYONA YÖNELİK MÜDAHALELER:

Kladikasyonlu hastalarda fonksiyonel durumu ve yaşam kalitesini iyileştirmek ve bacak semptomlarını azaltmak için denetimli egzersiz terapisi (en az 30-45 dakika ≥ 3 kez/haftada ≥ 12 hafta) ve iyileşme sağlayabilir.  

• REVASKÜLARİZASYON:
• Hemodinamik olarak anlamlı aortoiliyak tıkayıcı hastalığı (AIOD) ve yaşam tarzını kısıtlayan klodikasyonu olan hastalar için revaskülarizasyon seçeneği olarak etkili endovasküler prosedürler
• Revaskülarizasyon, yaşam tarzını sınırlayan klodikasyonu olan ve kılavuzlara dayalı yönetim ve tedaviye yetersiz yanıt veren hastalar için makul bir tedavi seçeneğidir
• Cerrahi tromboembolektomi, emboli nedeniyle akut ekstremite iskemisi olan ve ekstremite kurtarılabilir olan hastalarda etkili olabilir. Arteriyel emboli veya tromboza bağlı akut ekstremite iskemisi olan hastalarda, intraarteriyel kateter bazlı tromboliz yerine cerrahi önerilir

 

• AMPUTASYON:

Disiplinlerarası bakım ekibi amputasyon öncesinde revaskülarizasyon seçeneklerini değerlendirmelidir Kurtarılamaz uzvu olan hastalarda ilk prosedür olarak amputasyonu uygulayın.

• TAKİP:

PAH'lı hastaları, kardiyovasküler risk faktörleri, uzuv semptomları ve fonksiyonel durumun değerlendirilmesi de dahil olmak üzere periyodik olarak klinik olarak değerlendirin Alt ekstremite revaskülarizasyonu (cerrahi ve/veya endovasküler) uygulanan PAH hastalarında klinik olarak değerlendirmek ve ayak bileği-kol indeksi ölçümünü periyodik olarak yapmak Rutin gözetim, seçilmiş hastalarda çift yönlü ultrason ve kendi kendine ayak muayenesini içerebilir.

                            Dr. Öykü ATAŞ                 KAYNAKÇA: [i] Leriche syndrome Serdar DEMIRGAN, Abdullah Tolga ŞITILCI, Sezen SOLAK, Mehmet Salih SEVDI , Kerem ERKALP, Emin KÖSE, 2017 Türk Algoloji Derneği, 2017;29(1):38–42 [ii] Peripheral Arteriovascular Disease, Tom P. Aufderheide, Rosen's Emergency Medicine: Concepts and Clinical Practice, 73, 1008-1021.e3 [iii] Peripheral Artery Disease (PAD) of Lower Extremities, Jinnette Dawn Abbott MD, FACC, FSCAI, 26 Sep 2023