NEKROTİZAN FASİİTNEKROTİZAN FASİİT

Nekrotizan fasiit (NF), fasya ve cilt altı dokunun nekrozu ile kendini gösteren, nadir görülen, ilerleyici ve ölümcül seyredebilen bakteriyel bir enfeksiyondur. Dokularda hızla yayılan nekroz sıklıkla sistemik sepsise, toksik şok sendromuna ve multi organ yetmezliğine neden olur

Olguların çoğunda etken grup A streptokokların virulan formudur. Etken patojen ne olursa olsun, başlangıç döneminde nekrozlu alanın üzerindeki deride tutulum olmadığı için erken tanı oldukça zordur. Bu dönemde, ultrasonografi ve bilgisayarlı tomografi incelemesi cilt altı dokudaki birikimlerin görüntülenmesi açısından gereklidir .

Klinik açıdan şüpheyle yaklaşım erken tedaviye olanak sağlar. Erken dönemde tedavi edilmediği taktirde, NF’nin morbiditesi ve mortalitesi oldukça artmaktadır

Nekrotizan fasiit, ekstremitelerde sıklıkla travma, enjeksiyon ya da böcek ısırıklarından sonra görülmektedir. Abdominal bölgede ise sıklıkla ameliyat komplikasyonu olarak gelişebilir. Nekrotizan fasiit baş ve boyun bölgesi ve göğüs ön duvarında oldukça nadir görülmektedir.

Nekrotizan fasiit, her yaşta ve iki cinsiyette de rastlanmakla birlikte, daha sık 50-60 yaşlarındaki erkeklerde görülmektedir

Nekrotizan fasiit başlangıçta lokalize bir enfeksiyon şeklinde başlar; daha sonra mikroorganizmaların sinerjistik etkileri ve bazı risk faktörlerinin katkısıyla, fasya planları boyunca hızla yayılıp kangrene dönüşür. Bu risk faktörleri arasında, immün sistemi etkileyen bir hastalık, yaşlılık, diyabet, şişmanlık, debilite, alkol bağmlılığı, karaciğer ve böbrek hastalıkları, travma ya da ameliyat öyküsü vardır.

Enfeksiyonun başladığı alana bağlı olarak, farklı tipte mikroorganizmalar izole edilebilir. En sık bildirilen bakteriler, enterokok ve streptokok gibi Gram-pozitif aeroblar; E. coli ve P. aeruginosa gibi Gram-negatif aeroblar, Clostridium, Bacteriodes gibi anaeroblardır

Tedavide erken tanı ve geniş cerrahi debridman çok önemlidir. Enfeksiyonun erken döneminde ağrı, erizipel ve aşırı ödem gözlenir. Başlangıçta fokal bulguların hafif olması ayırıcı tanıda yanılmalara neden olabilmektedir. Bu dönemde tanının konup erken cerrahi girişim yapılması çok önemlidir. Cerrahi tedavideki gecikme ölüm oranını artırmaktadır. Nekrotik subkutan doku ve fasyaların erken dönemde debridmanı ve yaraların açık bırakılıp drenajın sağlanması yaşam kurtarıcıdır. Bunun yanı sıra, etkili bir antibiyoterapi de ölüm riskinin azaltılmasında önemlidir.

      Dr.Şevval Yılmaz        

  Kaynakça: 1.Nekrotizan Fasiit Tedavi Yaklaşımları: 5 Yıllık Tek Merkez Deneyimi Mehmet İlhan1 , Eyüp Gemici2 , Fatih Yanar1 , Selin Kapan2 , Halil Alış2 1 İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Anabilim Dalı, İstanbul 2Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Genel Cerrahi Kliniği, İstanbul 2.Swartz MN, Pasternack MS. Cellulitis, necrotizing fasciitis, and subcutaneous tissue infections. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R (Eds). Principles and practice of infectious diseases. 7th ed. New York: Churchill Livingstone; 2010: p. 1289-1312. 3.Ripley DL. Necrotizing fasciitis. Prim Care Update Ob Gyns 2001; 7: 142-147. 4.Napolitano LM. Severe soft tissue infections. Infect Dis Clin North Am 2009; 23: 571-591.