Olası Lyme Hastalığı İçin Bir Kene Isırığının Değerlendirilmesi
🇺🇸Lyme hastalığı Amerika Birleşik Devletleri, Kanada ve Avrupa'da en yaygın kene kaynaklı hastalıktır. Borreliaceae spiroket ailesindeki türlerin neden olduğu bir spiroketal enfeksiyondur .
🦌Lyme hastalığı için en yüksek risk altındaki kişiler, endemik bir bölgede yaşayan ve mesleki (ormancılık ve telefon hattı çalışanları) veya eğlence (örneğin, avcılık, kamp, yürüyüş, bahçe işleri, ormanlık alanlarda oynayan çocuklar) kenelere maruz kalan kişilerdir.
🪳Kene boyutu ve görünümü de tanıda önemlidir.
🧐Beslenen keneler cilde sıkıca tutunur. Cilt yüzeyinde yürüyen veya kolayca çıkarılabilen küçük, yuvarlak bir kene henüz beslenme sürecine başlamamıştır ve bu nedenle Lyme hastalığını bulaştıramaz.
🕤Lyme hastalığının bulaşma riskini değerlendirmede kene tutunma süresi önemlidir. B. burgdorferi nadiren kene tutunmasının ilk 48 saati içinde bulaşır.
🎬YÖNETİM
Çoğu ülkede, ekli kenenin çıkarılması için uygun teknik, temiz, ince uçlu bir cımbızın kullanılmasını içerir ve aşağıdaki adımları içerir
●Mümkünse, keneyi cilt yüzeyine mümkün olduğunca yakın tutmak için cımbız (veya küçük forseps) kullanın. Cımbızın yokluğunda, kene çıkarma sırasında parmakları korumak için kağıt veya bez kullanın.
●Sabit bir basınç kullanarak yavaşça ama sıkıca yukarı çekin. Sarsmayın veya bükmeyin.
●Sıvıları bulaşıcı ajanlar içerebileceğinden, kene gövdesini sıkmayın, ezmeyin veya delmeyin. ●Keneyi çıkardıktan sonra cildi iyice dezenfekte edin ve ellerinizi alkol veya sabun ve su ile temizleyin.
●Kenenin ağız kısımları deride kalırsa, normalde kendiliğinden atılacağı için yalnız bırakılmalıdır. ●Kene çıkarılması ve cilt temizliğinden sonra, ısırılan kişi (veya ebeveynleri), maruziyetten sonraki 30 güne kadar EM'nin gelişme alanını gözlemlemelidir. Kene tükürüğünün bileşenleri, eritema migrans (EM) ile karıştırılmaması gereken geçici eriteme neden olabilir.
●Lyme hastalığı etkeninin bulaşmasından önce kenenin genellikle iki ila üç gün beklemesi gerektiğinden, kenenin bu zaman çerçevesi içinde çıkarılması genellikle enfeksiyonu önler.
💉Antimikrobiyal profilaksi - Bazı hastalar için bir kene ısırmasından sonra doksisiklin ile antimikrobiyal profilaksi mantıklıdır.
💊Profilaksi Endikasyonları – Aşağıdaki kriterlerin tümünü karşılayan hamile olmayan yetişkinler ve çocuklar için antibiyotik profilaksisi endikedir. •Ekli kene, yetişkin veya nimf I. scapularis kene (geyik kenesi) olarak tanımlanırsa. •Kenenin ≥36 saat süreyle takılı olduğu tahmin ediliyorsa (dolma derecesine veya maruz kalma süresine göre). •Profilaksi, kenenin çıkarılmasından sonraki 72 saat içinde başlar. •Isırık oldukça endemik bir bölgede meydana gelirse. (Amerika Birleşik Devletleri'nde) •Doksisiklin kontrendike değildir. Dr. Fatma Nur Birgin Kaynakça: