Orbita dört bir yanı kemik dokusu ile oluşturulmuş, içinde göz, optik sinir, gözü hareket ettiren kaslar ve yağ dokusu ile dolu bir odacıktır. Orbita kırıkları en sık adolesan ve genç erişkin erkeklerde görülür. Orbita kırığı olan erişkinler arasında en sık görülen yaralanma mekanizmaları:
Saldırılar
Motorlu araç kazaları
Çocuklar için
Düşme
Top çarpması
Saldırılar
Orbita kırığı olan bir hastayı değerlendirirken dikkat etmemiz gereken diğer yapılar:
Göz dışı kaslar
Sinüsler
Medial ve lateral palpebral ligamentler
lakrimal kanal sistemi
Infraorbital ve supraorbital sinirler
Kırık Tipleri
Orbital zigomatik fraktür
Nasoethmoid fraktür
Orbital duvar fraktürü (Blow out)
*İLK STABİLİZASYON
Orbita kırığı olabilecek hastaların değerlendirilmesinde hayatı tehdit eden ve ciddi yaralanmaların tespiti birinci önceliktir.
Servikal omurgada olası bir yaralanması olan hastalara omurga hareket kısıtlaması uygulanmalıdır.
Görmeyi tehdit eden yaralanmalar acilen tanımlanmalı tedavi edilmelidir.
KLİNİK
Orbita kırığının yaygın belirti ve semptomları :
Kemik hassasiyeti ve şişmesi
Perioküler ekimoz
Diplopi
İnfraorbital veya supraorbital sinirlerin innerve ettiği alanda his azalması
Orbital amfizem
HİKAYE
Yaralanma ne zaman meydana geldi ?
Neresi acıyor?
Bulanık, çift veya azalmış görüşünüz var mı?
Belirli bir yönde göz hareketlerinde veya çift görmede zorluk yaşıyor musunuz?
Yüzünüzün belirli bir bölgesinde uyuşma var mı?
Yumuşak doku şişmesi hastanın gözlerini açmasını veya daha sonra klinisyenin göz kapaklarını ayırmasını zorlaştırabileceğinden, mümkün olduğu kadar çabuk görme keskinliği ile göz muayenesi yapılmalıdır.
TEŞHİS
Periorbital travması olan ve aşağıdaki bulgulardan herhangi biri olan hasta için orbitanın ince kesitli koronal BT'si yapılmalıdır.
Fizik muayenede kırık kanıtı
Ekstraoküler hareketin sınırlandırılması
Azalmış görme keskinliği
Şiddetli acı
Yetersiz muayene (genellikle yumuşak doku şişmesi nedeniyle), özellikle mental durumu değişmiş hastalarda ‼️‼️Aşağıdaki bulgulara sahip bir hasta için derhal bir göz doktoruna danışılmalıdır.
Azalmış görme keskinliği
Orbita kompartman sendromunun kanıtı
Açık küre
Ekstraoküler kas sıkışması ile ilişkili şiddetli vagal semptomlar (bulantı, kusma, bradikardi)
ÖNERİLER Yararı için kanıtlar sınırlı olsa da, sinüsü içeren orbita kırığı olan hastalarda sinüs patojenlerini kapsayan profilaktik oral antibiyotikler önerilir. Ciddi glob yaralanması olmayan hastalarda şişmeyi azaltmak için ilk 48 saat göz üzerine soğuk paketler uygulanabilir. Ayrıca hastalar yatak başı yüksekte uyumalı, burun sümkürmekten ve koklamaktan kaçınmalıdır.
Dr. Ceren DEMİRCAN
Kaynakça: