💥PELViK TRAVMA
İlk değerlendirme ve Yönetim
💥 Pelvis yaralanmalarının çoğu, yüksek enerjili künt travmaya bağlıdır. Yüksek enerjili travma, muhtemelen abdominal ve pelvik organları içeren eşlik eden yaralanma olasılığını artırır.
⚙️Mekanizmalar — Pelvik kırıklar için en yaygın mekanizmalar arasında :
🛵🚗motorlu taşıt çarpışmaları ve motosiklet kazaları (%43-58),
🚙🚶🏼♂️motorlu taşıtın çarptığı yayalar (%20-22)
🪜🚶♀️düşmeler (%5-30) yer alır.
⚙️🚗🛵Benzer mekanizmalar asetabulum kırıklarına yol açar, ancak motorlu araç çarpışmaları ve motosiklet kazalarının neden olduğu yüzde daha yüksektir (%80,5-83,6).
⚙️💪🏼⛹️Avülsiyon kırıkları genellikle 14-17 yaşları arasındaki iskeletsel olarak olgunlaşmamış sporcularda bir kasın ani, kuvvetli kasılmasından kaynaklanır.
💥Yüksek enerjili travmadan kaynaklanan pelvis yaralanmaları sıklıkla aşağıdakileri içerebilen eşlik eden iç yaralanmalara neden olur:
●Kanama 🩸
●İntra abdominal
●Mesane ve üretra
●Nörolojik
●Torasik aorta rüptürü
KIRILMA TÜRLERİ
Pelvik kırıklar arasında
🔴halka kırılmaları,
🔴sakral kırıklar,
🔴asetabular kırıklar ve
🔴avülsiyon yaralanmaları bulunur.
Pelvik kırıklar için risk faktörleri arasında
📍 düşük kemik kütlesi,
📍sigara kullanımı,
📍histerektomi,
📍ileri yaş ve
📍düşme eğilimi yer alır
👩⚕️ 👨🏼⚕️ Pelvik yaralanma riskinin artmasıyla ilişkili fizik muayene bulguları şunları içerir:
• Alt ekstremitelerin anormal pozisyonu
• Yan, perineal veya skrotal ekimoz
• Kemikli pelviste, özellikle sakrum ve sakroiliak eklemlerde hassasiyet
•Odak alt ekstremite zayıflığı veya duyu azalması
• Rektum veya vajinadan hematüri veya kanama
🔬 🔬Tanı Testleri🔬🔬
🗝Ultrason
🗝Tanısal peritoneal aspirat
🗝Düz radyografi — Hemodinamik olarak stabil olmayan hastalarda.
Aşağıdaki kriterlerin tümünü karşılayan hastalarda rutin olarak düz radyografi almıyoruz:
●Glasgow Koma Skalası >13
●Pelvikal, karın veya sırt şikayeti yok
●Alt karın, bel, kasık veya kemikli pelviste hassasiyet yok
🗝Bilgisayarlı tomografi
🗝Retrograd sistoüretrogram — Fizik muayenede üretral meatusta kan, yüksek bir prostat veya gros hematüri ortaya çıkarsa.
✔️Yönetim
🩹Pelvis yaralanması - Önemli bir pelvis yaralanması bulunursa veya pelvis kırığı olan bir hasta hemodinamik olarak dengesiz kalırsa, pelvis bir çarşaf veya ticari bir pelvik bağlayıcı ile sarılmalıdır.
Pelvisin sarılması
🔸pelvik hacmi azaltır (tamponad etkisi yaratır),
🔸kırık parçalarını stabilize eder (kırık bölgelerinden kanamayı azaltır) ve
🔸hasta konforunu artırır.
‼️Birincil hedef redüksiyon değil kırık stabilizasyonudur.✔️
💊 💉 Agresif resüsitasyona ek olarak, açık pelvik kırığı olan hastalar (yani, rektal veya vajinal muayenede kemik açığa çıkmış veya kan mevcut)
▪️geniş spektrumlu intravenöz (IV) antibiyotiklerle tedavi ve
▪️tetanoza karşı profilaksi gerektirir.
✔️KESİN YÖNETİM
👩🏫 👨🏫 Uzmanlık konsültasyonu - Travma ve ortopedi cerrahları
Tedavi seçenekleri arasında
🔹preperitoneal pelvik tamponlama,
🔹aortun resüsitatif endovasküler balon oklüzyonu (REBOA),
🔹pelvik kırığın operatif stabilizasyonu (içten veya dıştan)
🔹kanayan pelvik damarların embolizasyonu için anjiyografi yer alır.
Dr. Ezgi KAHRAMAN
KAYNAKÇA:
