⚡️PSİKOZ⚡️ 🏥 Psikoz, genel olarak gerçeklikle temas kaybı olarak tanımlanan zihnin bir durumudur. Psikotik belirtiler, hastaların kendilerine veya başkalarına zarar verme veya temel ihtiyaçlarını karşılayamama riskini artırabilir. 🍁PATOGENEZ 🍁 🔹Beyin değişiklikleri prefrontal, superior ve medial temporal lob gri cevher hacimleri dahil olmak üzere birçok beyin bölgesinde azalma 🔹Artan hipotalamik hipofiz ekseni aktivitesi 🔹Nöroinflamasyon 🔹N-metil-D-aspartat reseptör hipofonksiyonu 🔹Glutamaterjik veya dopaminerjik iletim anormallikleri 🔹Azaltılmış nöroplastisite 🍀 NEDENLERİ 🍀 🔻Birincil psikotik bozukluklar ( Şizofreni, şizoaffektif bozukluk, şizofreniform bozukluk, kısa psikotik bozukluk ve sanrılı bozukluklar) 🔻Psikozla belirti gösteren tıbbi durumlar ▪️Hepatik veya üremik ensefalopati gibi hepatik ve renal bozukluklar. ▪️Frengi, herpes simpleks ensefaliti veya prion hastalığı gibi bulaşıcı hastalıklar. ▪️Otoimmün ensefalit, sistemik lupus ensefalit veya multipl skleroz gibi inflamatuar veya demiyelinizan bozukluklar. ▪️Lewy cisimcikli demans, Huntington hastalığı veya Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif ve nörolojik bozukluklar. ▪️Akut aralıklı porfiri veya Wilson hastalığı gibi metabolik bozukluklar. ▪️Madde veya ilaca bağlı psikotik bozukluklar 📌KLİNİK BELİRTİLER 📌 🔸 Sanrılar: Hastanın kültürel veya dini geçmişine özgü olmayan, güçlü bir şekilde tutulan yanlış inançlar olarak tanımlanır 🔸Halüsinasyonlar: Gerçekte mevcut olmayan içeriğin uyanık duyusal deneyimleri olarak tanımlanabilir 🔸Düşünce düzensizlikleri 🌍EŞLİK EDEN KOMORBİD HASTALIKLAR 🌍 ▪️Madde kullanım bozuklukları ▪️Duygudurum bozuklukları ve intihar düşüncesi ▪️Anksiyete bozuklukları ▪️Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ▪️Metabolik sendrom ☀️ TANI VE DEĞERLENDİRME☀️ 🔹İlk değerlendirme: İlk değerlendirmenin amacı psikozun nedenini ve psikozun hastanın işlevselliği üzerindeki etkisini belirlemektir. 🔹Mülakat: Mevcut hastalık gelişim zamanı, psikiyatrik öykü, madde bağımlılığı, aile öyküsü alınmalıdır. 🔹 Ruhsal durum muayenesi: ❗️Genel nezaket ve tavırları ❗️Çevrenin farkında olma düzeyi Görüşmeci ile görüşme, göz teması ❗️Ruh halinin değerlendirmesi (depresyon veya maninin kapsamında) ❗️Düşünce - Paranoya, sanrılar, referanssal düşünme, içlülükler düşünce kontrolü ❗️Kendine dokunsal, koku alma, tat alma ❗️Kendine Anlatma ya da söylemeden bahsetmek 🔹Laboratuvar: ❗️Enfeksiyonu dışlamak için diferansiyelli tam kan sayımı ❗️Metabolik bozukluğu dışlamak için serum elektrolitleri, böbrek paneli (kan üre azotu, kreatinin), karaciğer paneli, tiroid uyarıcı hormon, kan şekeri, kan kalsiyum ve fosfat, idrar tahlili ve ilaç taraması . ❗️Ayrıca; HIV testi, sifiliz, hepatit paneli, bakır çalışmaları, serum folat/B12, idrar porfirinleri, serum kortizol, anti-nükleer antikor, sedimantasyon hızı, ağır metal taraması, anti- N-metil-D-aspartat reseptörü (NR1) immünoglobulin antikorları. 🔹Nörogörüntüleme ❗️Yer kaplayan lezyonları, demiyelinizan bozuklukları veya inmeyi değerlendirmek için bilgisayarlı tomografi beyin veya manyetik rezonans görüntüleme. ❗️Elektroensefalogram - Muhtemel nöbet aktivitesi ile tutarlı bir öykü varsa, nöbet bozukluğunu ekarte etmek için. ❗️Lomber ponksiyon - Deliryum, ateş, lökositoz veya bilinç düzeyinde değişiklik kanıtı varsa menenjit veya diğer enfeksiyon kanıtlarını ekarte etmek için lomber ponksiyon endikedir. 🌾TEDAVİ 🌾 🔸Güvenlik riski ve bakım düzeyi: Psikoz tedavisi, güvenliğin sağlanabileceği en az kısıtlayıcı ortamda gerçekleştirilmelidir 🔸Psikiyatrik konsültasyon: Başlangıçta veya tekrarlayan psikoz başlangıcı olan herhangi bir hasta bir psikiyatrist tarafından değerlendirilmelidir. 🔸Antipsikotik: Haloperidol gibi birinci kuşak bir antipsikotik uygun olabilir. 🔸İkinci kuşak antidepresan: Aripiprazol: Günde 10 mg'dan günde 15 mg'a kadar çıkabilir. Risperidon: Günde 2 mg                                              KAYNAKÇA: