PSÖRİATİK ARTRİT Psöriazisin eşlik ettiği inflamatuar kas-iskelet sistemi hastalığıdır. Genellikle seronegatif bir artrittir. EPİDEMİYOLOJİKadın=erkek Deri hastalıklarının şiddetiyle artrit oluşumu arasında zayıf bir ilişki vardır. Fakat deri hastalığı olarak psöriazisi olan hastalarda psöriatik artritin daha çok görüldüğü gösterildi. Şiddetli psöriatik artriti olan çoğu hastada deri lezyonları azken başka hastalarda şiddetli deri lezyonları olup minimal artrit görülebilir. KLİNİK Etkilenen eklemde ağrı ve sertlik Sabah 30 dk dan uzun süren tutukluk (Uzamış immobilite ile artan fiziksel aktivite ile hafifleyen) Artrit Psöriazis FİZİK MUAYENE 🗝Etkilenen eklemde hassasiyet(diğer artritlere kıyasla daha az), efüzyon 🗝Genellikle tek eklem tutulumu 🗝Önemli derecede ağrı olmadan eklem deformiteleri 🗝Deri bulguları MAJOR KLİNİK ÖZELLİKLER EKLEMLER: Artrit tipleri Distal artrit(DIP eklemlerde) Asimetrik oligoartrit(5 küçük ve/veya büyük eklemin asimetrik dağılımı) Simetrik poliartrit( bazen romatoid artritten ayırt edilemeyebilir) Artritis mutilans(deforme edici ve yıkıcı artrit) SpA (2 sakroileit ve spondilit) Periartiküler tutulum Enthesitis (Tendonların, ligamentlerin ve sinovyumdan kemiğe doğru olan inflamasyonlar)( Aşil tendonu, plantar fasya, pelvik kemik vb.) Tenosinovit Daktilit TIRNAK LEZYONLARI Tırnakta çukurlar(pitting) Onikoliz (tırnağın yatağından ayrılması) Tırnağın parçalanması Lunulada kırmızı noktalar GODE BIRAKAN ÖDEM Genelde eller ve ayaklarda görülür OKÜLER TUTULUM Üveit, konjonktivit LABORATUAR Nonspesifik Akut faz reaktanlarının artışı Sedim artışı Lökositoz Az hastada RF, ANA, ACPA,(+) HLA B27 (+) olan psöriazisi olan hastalarda psöriatik artit olasılığı artar GÖRÜNTÜLEME DG de diğer inflamatuar artritlerle benzerdir kararkteristik görünüm yoktur. MRI daha sensitiftir. TANI Hastada psöriazis ve inflamatuar artrit olması Psöriazis olmadan belirli klinik özelliklerin olması Distal eklem tutulumu Asimetrik tutulum Tırnak tutulumu(pitting, onikoliz) Daktilit Aile hikayesi HLA C06 (rutinde kullanılmaz) Laboratuarda sistemik inflamatuar bulgulara bakılır. Artrosentez ve sinovial sıvı analizi yapılabilir. DG, MRI görüntülemeden faydalanılabilir. KLASİFİKASYON CASPAR kriterleri Kas-iskelet sistemi inflamasyonu olan hastada aşağıdakilerden 3 puan olacak şekilde ; Deri psöriazisi -Yeni oluşumu ( 2p) veya -Daha önceddn beri olması(1p) veya -Hastada yoksa bile ailesinde olması(1p) Tırnak lezyonları -Onikolizis, pitting (1p) Daktilit( şu anda veya geçmişte) (1p) Romatoid faktör negatifliği(1p)  Radyografide juxtaartikuler eklem formasyonu(1p) 🪅TEDAVİ Psöriatik artit için bilinen hiçbir tedavi yöntemi mevcut değildir. Eklem ağrısını, şişliği, sabah tutukluğunu önlemek için çeşitli tedaviler verilebilir. NSAII ( indometazin, diklofenak, naproksen vb.) verilebilir. Egzersiz ve kilo verilmesi eklemlerin rahatlamasına ve eşlik eden hipertansiyon kalp hastalığı ve diyabet riskini azaltır.                 Dr. Aygün KOZ               KAYNAKÇA: