RETROFARİNGEAL ABSE

Tanım Retrofaringeal apse, retrofaringeal boşluğu tutan ve öncelikle çocukları etkileyen, boğazın yumuşak doku enfeksiyonudur. Retrofaringeal boşluğun anatomik sınırları önde bukkofaringeal fasya (derin servikal fasyanın orta tabakası) ve arkada alar fasyadır (derin servikal fasyanın derin tabakası). Boşluk, üstte kafa tabanından başlar ve birinci ve ikinci torasik omurlar arasındaki seviyede iki fasyanın birleştiği yerde altta biter.

Epidemiyoloji

Retrofaringeal apse, süpüratif servikal adenite benzer şekilde en sık 2 ila 4 yaş arasındaki çocuklarda görülür. Bu, çok sayıda viral üst solunum yolu enfeksiyonu ve bunlara eşlik eden komplikasyonlar, akut orta kulak iltihabı ve sinüzit için en yüksek yaş grubunu temsil eder. Retrofaringeal boşluk enfeksiyonu daha büyük çocuklarda ve yetişkinlerde daha az görülür.

Fiziksel Bulgular

• Retrofaringeal enfeksiyonun başlangıcı, ateş, sinirlilik, salya akması, boğuk ses (ses kısıklığı) olabilir.
• Akut semptomlar, apsenin hava yolu veya üst sindirim sistemi ve farenks üzerinde yarattığı basınç ve iltihaplanma ile ilgilidir. Hastada yoğun disfaji, salya akması ve odinofaji olabilir veya hava yolunda ödem ve inflamasyondan kaynaklanan bazı solunum sıkıntısı unsurları (stridor, taşipne) olabilir.
• Rahatsızlık nedeniyle boynu hareket ettirmedeki isteksizlik sıklıkla belirgin bir belirtidir ve çocuk ateşli ise retrofaringeal apsenin düşünülmesine yol açmalıdır.
• Boynun ekstansiyonu genellikle fleksiyondan daha fazla etkilenir. Bu, hastanın boynunu sert tutmasına veya tortikollis ile ortaya çıkmasına neden olur.
• Fizik muayenede arka faringeal duvarın orta hat veya tek taraflı şişmesini takdir etmek mümkün olabilir. Kitle muayeneyi yapan parmağa göre fluktasyonlu olabilir ve absenin üst solunum yoluna yırtılmasını önlemek için dikkatli olunmalıdır.

Komplikasyonlar çoktur ve ölümcül olabilir;

• bunlar arasında hava yolu tıkanıklığı
• septisemi
• internal karotis arterde tromboz
• karotis arter rüptürü ve akut nekrotizan mediastinit yer alır.
• Apsenin yırtılması ve hava yoluna boşalması durumunda pnömoni ile sonuçlanan aspirasyon, retrofaringeal apseyi komplike hale getirebilir. Enfeksiyon boyundaki bir boşluktan diğerine yayılabilir.
• Etiyoloji
• Retrofaringeal boşluk, nazofarenks, adenoidler, arka paranazal sinüsler, orta kulak ve Östaki borusunu boşaltan iki lenf düğümü zincirinden oluşur. Buna göre bu bölgelerdeki süpüratif enfeksiyonlar, retrofaringeal apse enfeksiyonuna neden olabilir. Baskın bakteri türleri Streptococcus pyogenes (grup A Streptococcus ), Staphylococcus aureus ve solunum anaeroblarıdır. Haemophilus türleri de zaman zaman bulunur.
• Küçük çocuklarda enfeksiyon genellikle farenks veya sinüslerdeki septik bir odaktan lenfatik yayılımla bu boşluğa ulaşır.
• Laboratuvar testleri

Laboratuvar testleri

• Tam Kan Sayımı
• Dirençli vakalarda veya şiddetli semptomlarda kan kültürleri düşünülebilir. 
• Bilgisayarlı tomografi

Tedavi

• BT bulguları selüliti işaret ettiğinde, drenajsız IV antibiyotik tedavisi denemesi başlatılır ve hasta 48 saat boyunca yatarak izlenir. Hastanın klinik durumu iyiyse, bir miktar oral antibiyotikle taburcu edilir. Klinik gidişat düzelmezse veya kötüleşirse, tekrar BT taraması yapılmalı ve cerrahi drenaj veya uzun süreli IV antibiyotik tedavisi düşünülmeli.
• BT taramaları ile küçük apseler tespit edildiğinde, hava yolu tehlikeye girmediği sürece, tek başına IV antibiyotik tedavisinin denenmesini de desteklemektedir.
• Kültür verileri elde edildikçe antibiyotikler ayarlanmalı ve oral tedaviye en az 14 günlük bir süreyi tamamlayacak şekilde devam edilmelidir.
• Cerrahi müdahale tarihsel olarak retrofaringeal apse tedavisinde antibiyotik tedavisiyle birlikte belirgin bir rol oynamıştır. Apseyi düşündüren geniş bir hipodens alan olduğunda veya hasta tek başına parenteral tedaviye yanıt vermediğinde acil cerrahi drenaj endikedir.                  

Dr. Melike Cemre ÖZKAN