SANTRAL VENÖZ KATATER UYGULAMASI
💥Santral venöz kateter, intravenöz erişimi, hemodinamik monitorizasyonu ve kan örneklemesi yapabilmemizi sağlayan, santral ven içerisine (subklavyen, juguler, femoral) yerleştirdiğimiz bir kanüldür.
💥Hangi Durumlarda Yerleştirilir?
1.Periferal venöz erişim sıkıntılı ise intravenöz erişim amacıyla.
2.Santral venöz basınç (CVP), santral venöz oksijen saturasyonu (SCvO2) veya pulmoner arteryel kateter ile kardiyak parametrelerin monitorizasyonu.
3.Plazmaferez, aferez, hemodiyaliz veya devamlı renal replasman tedavisi için.
4.İrritan maddelerin infüzyonu için (ör. Vazopressörler, TPN, kemoterapi).
5.Transvenöz kardiyak pace, inferior vena cava filtresi yerleşimi, venöz trombolitik tedavi, venöz stent gibi venöz system müdahaleleri.
💥Hangi Durumlarda Yerleştirilmez?
1. Koagülopati
2. Solunum yetmezliği
3. Artmış kafa içi basınç (başı aşağı eğemeyeceğimiz için)
4. Venöz obstrüksiyon (ör. Trombüs veya tümör)
5. İlgili bölgede cilt enfeksiyonu, yanık vb durum.
6. Hedef damarda kanama
7. Koopere olamayan hasta
– Yukarıdaki ilk üç durum için femoral yaklaşım kullanılabilir.
– Koagülopati: rölatif kontrendikasyondur.
– Trombositopeni uzamış aptt’den daha risklidir.
– Koagülopati durumunda, subklavyen girişimden kaçınılmalıdır. (kanama üzerine kompresyon şansı olmadığından)
💥TEKNİK
1. En sık kullanılan yöntem, iğnenin lümeninin içerisinden damar lümenine kılavuz ile girilen Seldinger yöntemidir.
2. Aseptik
3. Ultrason desteği
4. Baş aşağı (IJ,SC)
5. Baş yukarı (femoral)
6. Kılavuz teline dikkat!
1. Malzemeleri hazırlayın.
2. Hastaya pozisyon verin.
3. Steril önlük ve eldiven giydikten sonra girişim yapılacak bölgeyi sterilize edin.
4. Girişim yapılacak bölgeyi ve hastanın üzerini steril örtü ile kapatın. İyatrojenik enfeksiyon riskini önlemek için steril tekniğe titizlik ile uyulmalıdır.
5. Ultrason probunu steril kılıf içerisine yerleştirin. Steril ultrason jeli kullanın.
6. USG ile veni bulun.
7. Ven üzerindeki dokuya lokal anestezik uygulayın.
8. Ven içerisine USG kılavuzluğunda aspire ederek girin.
9. Enjektörü çıkartıp, kılavuz telini iğne veya anjiokateterin içerisinden ilerletin. Kılavuz teline güç uygulamayın.
10. Kılavuz tel istenilen uzunlukta yerleştirildiğinde, İğneyi çıkartın, teli sabit tutun. Prosedür boyunca tek eliniz telde olsun!
11. Ciltte kılavuz teli komşuluğunda, kateterin geçişini kolaylaştırmak amacı ile bistüri ile çentik atın.
12. Dilatatörün içerisinden kılavuz teli geçecek şekilde damar içerisinde ilerletin, kılavuzu diğer eliniz ile sabitleyin, ve dilatatörü geri çıkartın.
Tel her zaman dilatatörün ucundan dışarı çıkmış olmalı!
13. Kateteri içerisinden tel geçecek şekilde ilerletin. Tel ve kateterin ne kadar ucundan tutarsanız bu işlem o kadar kolay olur.
14. Kateteri damar içerisinde ilerletin. Kılavuz teli kateterin ucundan çıkacaktır. Kateteri yerleştirmeden önce diğer elinizle teli tutun.
15. Teli çıkartın. Açık olan lümeni, kapak gelene kadar parmağınız ile kapatın.
16. Çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için sırayla kateter lümenlerinden kan aspire edin ve saline ile yıkayın.
17. Kateteri sutur ile cilde sabitleyin.
18. İşlem yapılan bölgeyi temizleyip üzerini steril teknik ile kapatın.
💥KOMPLİKASYON:
• Pnömotoraks (subklavyen için en yüksek)
• Yanlışlıkla arteryel ponksiyon
• Hemotoraks
• Hematom
• Aritmi
• Torasik duct hasarı
• Kılavuz teli embolisi
• Hava embolisi
Dr. İrem DOĞAN
KAYNAKÇA:
1. Uptodate
2. Roberts and Hedges’ Clinical Procedures in Emergency Medicine
3. Life in the Fastlane
4. Socmob Blog