⚡️ Siyanür, en ölümcül zehirlerden biri olan mitokondriyal bir toksindir. Sanayileşmiş ülkelerde, siyanür zehirlenmesinin en yaygın nedeni ev yangınlarıdır, plastik malzemelerin yanmasıyla siyanür gazı açığa çıkar. Siyanür tuzları yaygın olarak metal temizleme, değerli metal çıkarma, fotografik işlemler, elektrokaplama, laboratuar deneyleri ve mücevher temizliği için kullanılır. İatrojenik siyanür toksisitesi, bitki veya bitkisel siyanojenik glikozitler, ( ülkemizde kayısı şeftali erik badem kiraz vb çekirdekleri) nitriller ve nitroprusit dahil siyanojenlere maruziyetten kaynaklanabilir.
‼️ SİYANÜR ZEHİRLENMESİ
❗️ KLİNİK ÖZELLİKLER
✔️ Hastanın siyanür maruziyetini sorgulayın
✔️ Hipertansiyon / taşikardi / taşipne, solunum ve dolaşım kollapsına ilerler
✔️ Kiraz kırmızısı renginde cilt lezyonları görülebilir
✔️ Zehirlenme ilerledikçe nöbetler ve koma görülür
✔️ Karaciğer, böbrek yetmezliği akciğer ödemi ve rabdomiyoliz ortaya çıkabilir
❗️ LABAROTUVAR
✔️ Parmak ucu kan şekeri , biyokimya, cbc, arteriyal venöz kan gazı ,zehirlenme ayırıcı tanısı için asetaminofen ve salisilat seviyeleri çalışılmalıdır.
✔️ Siyanüre maruz kalan hastaların çoğunda artmış anyon açıklı derin bir laktik asidoz olacaktır.
✔️ Oksijenin hücresel kullanımı engellendiğinden venöz kan yüksek oranda oksijenlenir. Venöz kan parlak kırmızı görünür
✔️ Karboksihemoglobinemi veya methemoglobinemi varlığında tedavide nitratları kullanmayın.
❗️ TEDAVİ
✔️ İlk tedavi, yeterli oksijenasyonu ve vasküler perfüzyonu sürdürmeye odaklanmalıdır. IV bolus kristaloid vazopresörler ve entübasyon gerekli olabilir.
✔️ Siyanür toksisitesinden şüphelenilen durumlarda ağızdan ağza resüsitasyon YAPMAYIN . Deriye maruz kalan hastalar uygun önlemler alınarak dekontamine edilmelidir.
✔️ Gis yolu ile alındığında hava yolu yeterince korunuyorsa tek doz aktif kömür verin
✔️ Nöbetleri bir benzodiazepinle tedavi edin (örn. Diazepam 5 mg IV).
✅ ANTİDOT TEDAVİSİ
✔️ Klinik olarak siyanür zehirlenmesinden şüphelenildiğinde siyanür panzehiri uygulayın . Hidroksokobalamin tercih edilen panzehirdir.
✔️ Hidroksokobalamin 70 mg / kg 5 g'a kadar IV (5 g standart yetişkin dozudur)
✔️ Sodyum tiyosülfat (yüzde 25): 1.65 mL / kg 50 mL'ye kadar IV; bir kez tekrarlayabilir (maksimum doz 12,5 g)
✔️ Hidroksokobalamin mevcut değilse, 300 mg sodyum nitrit (10 mL'lik bir% 3'lük solüsyon) yavaş infüzyon şeklinde verilir, bir kez tekrarlanabilir ek olarak sodyum tiyosülfat verilir.
✔️ Hidroksokobalamin mevcut değilse ve siyanür toksisitesi mümkün ancak kesin değilse veya hastanın nitritlere karşı kontrendikasyonları varsa, sadece sodyum tiyosülfat verin
Dr. Huzeyfe KARAKAYA
