Klinik Sunum
- Başlangıç sinsi veya akut olabilir.
- Hastalarda ateş, karın ağrısı, kusma, ishal veya kabızlık gibi peritonit semptomları görülebilir.
- Bazılarında enfeksiyon, kronik karaciğer hastalığının akut alevlenmesi olarak ortaya çıkar.
- İlerleyen sarılık, artan asit ve ödem.
- Hepatik ensefalopati (karışıklık, uyuşukluk).
- Gastrointestinal kanama bağlamında ortaya çıkabilir.
- Önemli sayıda hasta asemptomatiktir (%25) veya semptomları hafiftir.
Fiziksel Muayene
- Ateş mevcut olabilir veya olmayabilir.
- Hipotermi, hipotansiyon, taşikardi, taşipne ve zihinsel durum değişikliği dahil sepsis veya septik şok belirtileri mevcut olabilir.
- Karın muayenesinde tipik olarak şişkinlik, bağırsak seslerinde azalma, sıvı dalgası ve geri tepme etkisi ile genel hassasiyet ortaya çıkar.
- Skleral sarılık, sarılık, spider anjiyomları, jinekomasti ve palmar eritem gibi kronik karaciğer hastalığının belirtileri mevcut olabilir.
- Belirgin asteriks veya nöbetlerle ilişkili kafa karışıklığı, ajitasyon veya bilinç düzeyinde azalma, hepatik ensefalopatiyi düşündürür.
Laboratuvar Göstergeleri:
- Yüksek serum bilirubin düzeyi (2,5 mg/dL'den yüksek).
- Düşük serum sodyum düzeyi (125 mEq/L'den az).
- Düşük serum 25-hidroksivitamin D düzeyi.
- Asit sıvısı PMN sayısı 100 hücre/mm³ veya daha fazla.
- Düşük asit sıvısı protein düzeyi (1 g/dL'den az).
Teşhis Prosedürleri
- Birincil teşhis araçları, asit sıvısının enfeksiyonunun gösterilmesi ve ikincil nedenin dışlanmasıyla konur.
- İlişkili sepsisi değerlendirin; Hızlı Sıralı Organ Yetmezliği Değerlendirmesi (qSOFA) skoru laboratuvar parametrelerine dayanmaz ve sirozlu hastalarda doğrulanmıştır.
- Tanısal parasentez gerçekleştirin.
- Asit sıvısının analizlerini alın.
- Gram boyama ve kültür.
- Antibiyotik tedavisine başlamadan önce asit PMN sayısı yüksek olan tüm hastalardan kan kültürleri alın.
Diğer Laboratuvar Testleri:
- Tam kan sayımı, pıhtılaşma çalışmaları, böbrek ve karaciğer fonksiyon çalışmaları ve elektrolit ölçümleri.
Tanı İçin Görüntüleme:
- Asit sıvısı analizi veya klinik durum sekonder peritonit olasılığını düşündürüyorsa abdominal BT (veya klinik koşulların gerektirdiği şekilde başka bir görüntüleme çalışması) çekin.
Dr. Furkan ÇALBIYIK
Kaynakça:
Elsevier Point of Care (Güncelleme Tarihi: 25 Ocak 2022, Elsevier BV)