SPONTAN İNTRASEREBRAL KANAMA
İntraserebral kanama(İSK), inmenin ikinci en yaygın sebebidir. Hipertansif vaskülopati İSK nın en yaygın etyolojisidir. Başlıca Risk Faktörleri Hipertansiyon İleri Yaş Serebral Amiloid Anjiopati Antikoagülan Tedavi
KLİNİK İntraserebral kanamanın belirti ve semptomları kanamanın yeri ve boyutuna göre değişir. İSK hastaları ilk fark edildiklerinde veya acil servise geldiklerinde bilinç değişikliği uykuya eğilim veya komada olabilirler. Kanama yeterince büyürse baş ağrısı, kusma, ve bilinç düzeyinde azalma gelişir. İntraventriküler kanama varsa hastalar fizik muayenede boyun tutulmasından ve meningismustan şikayet edebilir. Putaminal kanama: hemipleji, hemisensoriyel kayıp, homonim hemianopsi, bakış felci, stupor ve komaya neden olur. iç kapsül kanama: sınırlı küçük kanamalar hafif dizartri, kontralateral hemiparazi ve duyu defisitine neden olabilir. Serebral kanama: Dengesizlik, kusma, baş ağrısı, boyun sertliği, bakış felci ve yüz zayıflığı, stupor olabilir. Talamik Kanama: Hemiparazi,hemisensoriyel kayıp ve bazen geçici homonim hemianopsi, yukarı bakış felci olabilir. Pontin kanama:birkaç dakika içinde sıklıkla derin komaya yol açar,motor muayenede tam felç görülür, gözbebekleri noktasaldır ve güçlü ışık kaynağına tepki verir, yüz felci, sağırlık, ve dizartri olabilir.
TANI Semptomların giderek kötüleşmesi ve artan nörolojik defisit gibi akut başlangıç; özellikle şiddetli baş ağrısı, kusma, şiddetli hipertansiyon ve bilinç düzeyinde azalma veya koma olması İSK için klinik şüpheyi sağlar. Ancak, beyin kanaması ve iskemi arasındaki ayrım sadece klinik özellikler ile yapılamaz. Beyin BT veya MRG ile nörogörüntüleme İSK tanısını doğrulamak ve olası nedenler olarak işlemiş inme ve inme taklitlerini dışlamak için zorunludur.Akut İKS doğrulandıktan sonra kliniğe ve görüntüleme özelliklerine göre etyoloji belirlenmelidir.LABORATUARTam kan sayımı, elektirolitler, BUN, kreatinin ve glikoz Protrombin zamanı, APTT Kardiyak spesifik troponin Kokoin ve diğer sempatomimetik ilaçları tespit için toksikoloji taraması TİT ve idrar kültürü Doğurganlık çağı kadında gebelik testi ACİL TEDAVİ Akut İSK hastaları nöroloji, beyin cerrahisi, nöroradyoloji ve kritik bakımda uzmanlığa sahip yoğun bakım ünitesinde veya özel inme ünitesinde izlenmelidir. İlk değerlendirmeden sonra acil müdahale gerektiren birçok komplikasyon ortaya çıkar.
Temel Önlemler Yatak başının 30 dereceye yükseltilmesi Hafif sedasyon gerekirse Endotrakial tüp tutucu ve sabitleme cihazı bağlarından,konstriktif merkezi hat pansumanlarından veya servikal damarları daraltabilecek başın bükülmesiden kaçınılması Bakım ve değiştirme sıvıları için başlangıçta normal salin kullanımı; hipotonik sıvılar kontraendikedir. Öncelikli Müdahaler Antikoagülasyonun tersine çevrilmesi Kan basıncı yönetimi intrakranial basınç yönetimi Kafa içi basınç izleme Beyin omurilik sıvısı drenajı Osmotik tedavi Nöbet yönetimi Ameliyat(Cerrahi endikasyonlar kanama bölgesine göre değişir.) Dr. Fırat ÜNAL Kaynakça: