STAFiLOKOKAL TOKSiK ŞOK SENDROMU
Tanım: Hızlı başlangıçlı ateş, döküntü, hipotansiyon ve çoklu organ sistemi tutulumu ile karakterize klinik bir hastalıktır.
Etken: S. aureus Bildirilen TSS vakalarının çoğu metisiline duyarlı S. aureus (MSSA) nedeniyle olmuştur . Metisiline dirençli S. aureus'a (MRSA) bağlı enfeksiyon oranları arttıkça, MRSA'ya bağlı TSS vakaları da ortaya çıkmıştır. MRSA suşları TSS toksin-1 (TSST-1) ve diğer ekzotoksinleri üretebilir ve bu suşlarla enfekte olan hastalarda TSS gelişebilir.
Toksin üretimi; TSST-1, TSS'ye dahil olan S. aureus’dan izole edilen ilk eksotoksindir. TSST-1, menstrüel TSS vakalarıyla ilişkili S. aureus suşlarının yüzde 90 ila 100'ü ve menstrüel olmayan vakalarla ilişkili suşların yüzde 40 ila 60'ı tarafından üretilir. Diğer toksinler TSST-1'den daha öldürücü olabilir. Diğer potansiyel toksinler enterotoksin A, B, C, D, E ve H'yi içerir.
Klinik kriterler Ateş >38.9 Diffüz maküler eritroderma Deskuamasyon (döküntü başlangıcından 1-2 hafta sonra) Hipotansiyon (yetişkinler için sistolik <90) Çoklu sistem tutulumu (aşağıdakilerden 3 veye fazlası); Gis (kusma,ishal) Kas (miyalji veya yüksek kreatin fosfokimaz) Mukoza (vajinal, orofaringeal, konjonktival) Böbrek (Yüksek BUN veya kreatinin) Hepatik( yüksek transaminazlar veya bilirubin) Hematolojik( trombosit sayısı<100.000) Sss (nörolojik belirtiler)
Lab kriterleri; Kan ve BOS’da alternatif patojenler için negatif kültürler Rocky mountain benekli ateşi, leptospirosis veya kızamık için negatif serolojik testler
Olası vaka: Lab kriterlerini ve 5 klinik kriterden 4ünü karşılayan vaka Onaylanmış vaka: Lab kriterlerinş ve deskuamasyon dahil klinik kriterlerin 5ini karşılayan vaka
Dermatolojik belirtiler; İlk eritroderma, avuç içi ve ayak tabanlarını da içeren, yaygın, kırmızı, makula döküntüsü ile karakterizedir. Bu kızarıklık geçici olabilir. Postoperatif TSS'de eritem cerrahi yara bölgesi çevresinde daha yoğun olabilir.
Mukozal tutulum, konjonktival-skleral kanama vajinal ve orofaringeal mukozada hiperemi mukoza zarlarında yüzeysel ülserasyonlar, peteşi, veziküller ve büller Geç başlangıçlı cilt belirtileri arasında kaşıntılı makülopapüler döküntü Çoklu organ sistemi tutulumu TSS tüm organ sistemlerini içerebilir. miyalji ishal hiponatremi, hipoalbüminemi, hipokalsemi ve hipofosfatemi gibi diğer metabolik anormallikler Oryantasyon bozukluğu, konfüzyon veya nöbet aktivitesi ile kendini gösteren ensefalopati Baş ağrısı, pulmoner ödem ve plevral efüzyon anemi ve trombositopeni
Ayırıcı tanı Streptekok tss Sepsis septik şok İlaç reaksiyonu Kawasaki hastalığı Meningokok Rocky mountain benekli ateşi Leptospirosis Dang humması Enterik ateş Laboratuvar bulguları hastalığın başlangıcından 7 - 10 gün sonra normalleşir.
Risk faktörleri arasında; tampon kullanımı, operasyon ve enfeksiyon bulunur.
Tanı ; Stafilokok TSS tanısı klinik ve laboratuvar kriterlerine göre konur. Kültür pozitifliği şart değildir.
Tedavi; Stafilokok TSS tedavisi şok tedavisini, cerrahi debridmanı ve antibiyotik tedavisini içerir. Ayrıca vajinal kanalda (tampon veya rahim içi araç gibi) veya nazofarenkste (burun tamponu gibi) yabancı maddeler varsa çıkarılmalıdır.
Şok tedavisi — sıvı replasmanı Vazopressörler
Cerrahi debridman
Ampirik tedavi
●Vankomisin + Klindamisin + aşağıdakilerden biri: Penisilin + beta-laktamaz inhibitörü Sefepim Karbapenem
Metisiline duyarlı S. aureus (MSSA) nedeniyle TSS tedavisi için : ●Oksasilin veya nafsilin + Klindamisin Metisiline dirençli S. aureus (MRSA) nedeniyle TSS tedavisi için aşağıdaki rejimi tercih ediyoruz:
●Vankomisin + Klindamisin
Dr. Bensu Ayaz