TANIM

🌀Vakaların çoğu iyi huylu etiyolojiye sahip

🌀Bazı hastalarda potansiyel olarak yaşamı tehdit edendurumlar olabilir.

🌀Vajinal kanaması olan bir kadını değerlendirirken: - Çocuk doğurma yeteneğine sahip bir kadının hamile olabileceği varsayılmalı, - Adet ve cinsel öyküsü gebeliği ekarte ettirmez

ETYOLOJİ ▫️GEBELİK İLE İLGİLİ

🌀Erken gebelik: Ektopik gebelik,Abortus,Molar gebelik,Travma

🌀Geç dönem gebelik:Plasenta previa, Plasenta dekolmanı,Molar gebelik,Normal gebelik, Travma

🌀Doğumdan hemen sonraki dönem:Postpartum kanama, Uterus inversiyonu,Plasenta artığı,Endometrit

GEBE OLMAYAN HASTALARDA

🌀Disfonksiyonel uterus kanamaları

🌀Yapısal anomaliler: - Uterus miyomları - Servikal/endometriyal polipler - Pelvik tümörler • Atrofik endometrium: - Postmenopozal kanamanın en sık nedeni.

🌀Sistemik hastalıkların sadece vajinal kanama ile başvurması nadirdir: - Von Willebrand hastalığı - İdiopatik trombositopenik purpura • Travma • Yabancı cisimler • Enfeksiyonlar

AS TEDAVİSİ/PROSEDÜRLERİ

🌀Cerrahi gerektiren anstabil hastalarda, en kısa sürede hastanın ameliyathaneye transferini sağla.

🌀Vajinal kanama ve gebeliği olanlarda Rh-negatif annelerde RhoGAM ▫️ERKEN GEBELİK

🌀Eğer ultrasonografide ektopik gebelik gösterilirse: - Metotreksat-Tedavi Kurumu standartlarına göre - Kesin tedavisi cerrahidir

🌀Eğer ultrasonografide intrauterin gebelik gösterilirse-heterotopik gebelik (olmaksızın: - Düşükle tehditi açışından uyarılar verilir, gebeliktakibi açısından randevusu düzenlenerek taburcu edilir

🌀Ultrasonografide intrauterin/ektopik gebelik ayırımıbelirlenemiyorsa ve b-HCG değeri yüksek ise; - Ektopik gebelik dışlanamaz - Eğer çok az kanaması varsa ve hemodinamik olarak stabilse; 48 saat içinde b-HCG ölçümü tekrarlatılmalıdır

🌀Ultrasonografide intrauterin/ektopik gebelik ayırımı belirlenemiyorsa ve b-HCG değeri düşük ise; - Ektopik gebelik riski düşük olan stabil hastalar taburcu edilebilir - 48 saat içinde b-HCG ölçümü tekrarlatılmalıdır - Hastanın halen bir ektopik gebeliği olabilir.

           🔹Komplet Düşük: - Anlamlı devam eden bir kanaması yoksa ve hasta stabilse taburcu et.                                         🔹İnkomplet Düşük: - Kadın-doğum konsültasyonu gereklidir - Dilatasyon ve küretaj veya gebe yönetimi                 🔹Kaçınılmaz Düşük: - İlk olarak gebe yönetimi                                                                                                                 🔹Septik düşük: - iV antibiyotikİer ve yatış • Molar gebelik: - Kemoterapi - Hastalığın erken dönemlerinde tedaviye çok duyarlı

GEÇ DÖNEM GEBELİK

🌀Plasenta previa: - Olası yatış nedeniyle Kadın-Doğum konsültasyonu

🌀Plasenta dekolmanı (Plasenta! Abruptio) - Eğer büyükse, doğum indüklenmesi - Sezaryen gerekebilir

POSTPARTUM DÖNEM İLK ANINDA;

🌀Uterus inversiyonu: - Doğumdan sonra göbek kordonunun güçlü çekilmesinden kaçınarak önleyin - Uterus hemen yerine konmalı. - Bazen ameliyat gerektirir

🌀Doğum sonrası kanama: - Plasenta artıkları kalmışsa çıkarılmalı - Eğer kontrol edilemeyen yaşamı tehdit eden kanama varsa histerektomi

ERKEN POSTPARTUM DÖNEMİ

🌀Plasenta artığı - Dilatasyon ve küretaj - iV antibiyotikler

GEBE OLMAYANLARDA

🌀Mens kanaması - NSAID ve destekleyici bakım

🌀Disfonksiyonel uterus kanamaları (DUB)

     🔹<35-40 yaş: o Bilinen anovulatovar DUB ise: o Medroksiprogesteron (Provera)-Çekilme kanaması hakkında hastayı uyar o 7 gün boyunca her gün oral doğum kontrolhapı

     🔹> 35-40 yaş: o Fizik muayenede palpe edilen herhangi bir kitle için USG o Jinekolojik sevk o Hormonaltedavinin başlangıcından önce uterus örneklemesi gerekli o Endometrium kanseri için değerlendirin        

Kaynakça : Rosen & Barkin's 5-Minute Emergency Medicine Consult Jerey J. Schaider, MD; Roger M. Barkin, MD, MPH;Stephen R. Hayden, MD; Richard E. Wolfe, MD;Adam Z. Barin, MD, MPH; Philip Shayne, MD;Peter Rosen, MD pg.1182-1183