Yanık İlk Sıvı Yönetimi Nasıl Olmalıdır?

• Orta veya şiddetli yanıkları olan hastanın ilk sıvı resüsitasyonu intravenöz kristalloid solüsyondan, tipik olarak Laktatlı Ringer (LR) solüsyonundan oluşur. LR, majör elektrolitlerin fizyolojik konsantrasyonlarını içerir ve laktat, büyük hacimlerde izotonik salin (yani, yüzde 0.9 sodyum klorür) uygulanmasıyla ortaya çıkabilecek hiperkloremik asidoz insidansını azaltabilir.
• Laktat ve elektrolit konsantrasyonları bakımından LR'den biraz farklı olan başka bir izotonik çözelti olan Hartmann çözeltisi de kullanılır. 
• İlk resüsitasyon sırasında kolloidler veya hipertonik salin kullanımı tartışmalıdır. Kristaloidleri albümin veya plazma protein fraksiyonu , hidroksietil nişasta ve modifiye jelatin ile karşılaştıran metaanalizleri içeren sistematik bir derlemede mortalitede hiçbir farklılık tanımlanmamıştır. Benzer şekilde, izotonik kristaloid ile karşılaştırıldığında hipertonik için hiçbir mortalite farkı tanımlanmamıştır. Bununla birlikte, 25 deneme arasında, hidroksietil nişasta, kristaloid ile karşılaştırıldığında ölüm riskini artırmaktadır (risk oranı 1.10, %95 CI 1.02 ila 1.19). 💨Ayrı bir sistematik derlemede, dört çalışmanın metaanalizinde, yanık yaralanmasından 24 saat sonra ortalama yük (hacim [mL]/yüzde TBSA/ağırlık [kg]), böbrek fonksiyonunu değiştirmeden hiperozmotik sıvı (LR) ile karşılaştırıldığında hiperozmotik sıvı için daha düşüktür.
• Hiperozmotik sıvılar, hipertonik salin veya LR artı albümin, taze donmuş plazma veya hidroksietil nişastayı içeriyor. Hiperozmotik sıvılardan herhangi birinin diğerlerinden daha iyi sonuçlarla sonuçlanıp sonuçlanmadığını belirlemek için ek denemelere ihtiyaç vardır.
• İlk resüsitasyon çabalarının ardından, temel sıvı ihtiyaçlarını karşılamak ve idrar çıkışını (saatte 0,5 mL/kg) sürdürmek için IV sıvılar verilir. İnfüzyon hızındaki herhangi bir değişiklik, mümkün olduğu kadar kademeli olarak yapılır . İdrar çıkışının altına düşmesi veya diğer klinik parametreler yetersiz resüsitasyon düşündürürse, ek sıvı infüze edilir. Böyle bir durumda, IV kristalloid bolusu (yaklaşık 500 ila 1000 mL) verilir ve kristaloid infüzyonu yaklaşık yüzde 20 ila 30 oranında artar.
• Yeterli sıvı resüsitasyonu çok önemli olmakla birlikte, aşırı resüsitasyon yapmamaya özen gösterilmelidir. Yeterli resüsitasyon sağlanmışsa ve hasta stabilize edilmişse, kristaloid solüsyon yarım izotonik salin içinde yüzde 5 dekstroz ile değiştirilebilir.(yani, yüzde 0,45 sodyum klorür) ile litre başına 20 mEq potasyum klorür , idrar çıkışını saatte 0,5 mL/kg'da veya üzerinde tutacak bir bakım hızında verilir. Klinisyenler hastanın sıvı durumunu yakından izlemeye devam etmelidir.
• Enteral resüsitasyon, büyük ölçekli afetler gibi IV tedavisinin mümkün olmadığı durumlarda yanık şoku hastaları için yararlı bir tedavi olabilir.        

Dr. Nur Yüksel