YETİŞKİNLERDE TROMBOSİTOPENİNİN NEDENLERİ  

1- Yanlışlıkla Düşük Trombosit Sayısı (Psödotrombositopeni)

• Etilendiamintetraasetik asit (EDTA) -bağımlı aglütininlerin (doğal olarak oluşan antikorlar) neden olduğu in vitro trombosit kümelenmesi
• Yetersiz antikoagüle edilmiş bir örneğin neden olduğu in vitro trombosit kümelenmesi
• Glikoprotein IIb / IIIa inhibitörlerinin (örneğin absiksimab) neden olduğu in vitro trombosit kümelenmesi (NOT: bunlar ayrıca gerçek trombositopeniye neden olabilir)
• Cihaz tarafından trombosit yerine beyaz kan hücresi olarak sayılan dev trombositler

2- Trombositopeninin Yaygın Nedenleri

-Birincil immün trombositopeni (ITP)

-İlaca bağlı immün trombositopeni (DITP) 

Heparin (NOT: özel durum, tromboza da neden olabilir), Kinin (bacak krampları için reçetesiz satılan tabletlerde olduğu gibi; ayrıca içeceklerde), Sülfonamidler (ör. Trimetoprim-sülfametoksazol), Asetaminofen , Simetidin, İbuprofen,Naproksen, Ampisilin, Piperacillin, Vankomisin, Glikoprotein IIb / IIIa inhibitörleri (abciximab [ReoPro], tirofiban [Aggrastat], eptifibatide [Integrilin])

-Yiyecek ve içecekler 

Kinin içeren içecekler (tonik su, Schweppes acı limon), Ceviz, Bazı bitki çayları

-Enfeksiyonlar 

HIV, Hepatit C, Epstein-Barr virüsü (EBV; bulaşıcı mononükleoz ile ilişkilendirilebilir), Helicobacter pylori (dispepsi veya peptik ülser hastalığı semptomları olan hastalarda şüphelenilmektedir) Dissemine intravasküler pıhtılaşma (DIC) ile sepsis, Hücre içi parazitler (örneğin, sıtma, babezi)

-Kronik karaciğer hastalığına bağlı hipersplenizm

-Alkol

-Besin eksiklikleri(örneğin, B12 vitamini, folat, bakır)

-Romatolojik / otoimmün bozukluklar (ör. Sistemik Lupus eritematoz, romatizmal eklem iltihabı)

-Gebelik 

Gestasyonel trombositopeni, Preeklampsi, HELLP sendromu (hemoliz, yüksek karaciğer fonksiyon testleri, düşük trombositler)

3- Diğer Trombositopeni Nedenleri

 -Miyelodisplazi 

Kemik iliği biyopsisinin uygun olabileceği yaşlı hastalarda şüphelenilir

-Yaygın intravasküler pıhtılaşma ile kanser

-Kemik iliği infiltrasyonu veya baskılanması olan kanser (örn. Lenfoma, lösemi, bazı katı tümörler)

-Paroksismal noktürnal hemoglobinüri (PNH)

-Trombotik mikroanjiyopati (TMA) 

Trombotik trombositopenik purpura (TTP), trombositopeni ve mikroanjiyopatik hemolitik anemi ile kendini gösterir; ateş, böbrek yetmezliği ve / veya nörolojik semptomlar mevcut olabilir veya olmayabilir 

Hemolitik üremik sendrom (HUS), tipik olarak, Shiga-toksin üreten bir organizma ( Escherichia coli veya Shigella ) ile enfeksiyonu takiben çocuklarda görülür. 

İlaca bağlı TMA, kinin, belirli kanser tedavileri, kalsinörin inhibitörleri ve diğerleri ile ortaya çıkabilir.  

-Antifosfolipid sendromu (APS)

-Aplastik anemi

-Kalıtsal trombositopeniler 

Özellikle tedaviye yanıt vermeyen genç hastalarda önemli bir husus. Bazı özel sendromlar listelenmiştir. Bununla birlikte, birçok hasta, başka hiçbir klinik özellik olmaksızın, otozomal dominant trombositopeniye sahip görünmektedir. 

Von Willebrand hastalığı tipi 2B, Wiskott-Aldrich sendromu, Alport sendromu, May-Hegglin anomalisi, Fanconi sendromu, Bernard-Soulier sendromu, Trombositopeni yok radius sendromu    

 Doç. Dr. Cüneyt HOCAGİL